بررسی عوامل موثر در شدت فرسایش بادی با استفاده از مدل IRIFR (مطالعه موردی :آران وبیدگل)

امروزه پدیده فرسایش به عنوان یکی از اصلی ترین فرایندهای تخریب اراضی در مناطق مختلف دنیا از جمله ایران به شمار می رود. برای اندازه گیری مستقیم فرسایش بادی ،از روش های تجربی استفاده می شود .برای استفاده از مدل های تجربی در ارزیابی شدت فرسایش معمولا بین فرسایش پذیری خاک و عوامل موجود آن رابطه ای برقرار و نقش هر عامل مورد ارزیابی قرار می گیرد. با توجه به اینکه بخش وسیعی از مناطق خشک ونیمه خشک ایران تحت تاثیر فرسایش بادی قرار دارد، بنابراین مدل IRIFR برای تعیین شدت فرسایش این مناطق ارایه شده است، در این مدل که توسط محققین کشورمان ارایه گردیده، نقش نه عامل موثر در فرسایش بادی به روش IRIFR و میزان تاثیر هر عامل بر روند فرسایش وبیابانی شدن منطقه مورد مطالعه طرح مدیریت جنگلهای دست کاشت آران وبیدگل مورد ارزیابی قرار گرفته است. به منظور کاربری روش مذکور به کمک انطباق نقشه های پایه مانند سازندهای زمین شناسی، پوشش گیاهی، کاربری اراضی، شکل اراضی و پستی و بلندی ،خاکشناسی و قابلیت اراضی و سایر اطلاعات موجود از جمله رطوبت،باد و وضعیت فرسایش سطح خاک با نقشه ژیومورفولوژی (به عنوان پایه و بستر مطالعات فرسایش بادی)در هر یک از رخساره های ژیومورفولوژی نه عامل موثر مورد ارزیابی و امتیاز دهی صورت گرفته و در نهایت شدت فرسایش وپتانسیل رسوبدهی در منطقه مورد مطالعه تعیین شده است.بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه ونتایج حاصل از بکار گیری روش IRIFR منطقه مورد مطالعه مستعد فرسایش بادی بوده و سرعت باد وشکل اراضی وپستی وبلندی بیشترین امتیاز را در میان عوامل موثر در فرسایش بادی داشته اند.

Keywords:

آران وبیدگل , فرسایش بادی , مدل IRIFR