نقد روش شناختی جایگاه دین در مقام داوری در روش شناسی فلسفه ملاصدرا

یکی از دیدگاه های مهم طرفداران روش شناسی فلسفه ملاصدرا بر تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری مبتنی است. این گروه استفاده ملاصدرا از دین را تنها در مقام گردآوری می دانند و از این رو، آن را خلاف روش فلسفی نمی دانند. مدعای تحقیق قپیش روی این است که جایگاه برجسته ای که ملاصدرا برای دین قایل است، به اخذ دیدگاه دایره المعارفی در باب دین در آرای وی انجامیده است. افزون بر این، اخذ این دیدگاه سبب شده است وی به سه نقص روش شناختی مهم در فلسفه خود دچار شود: اول- روشن نبودن نظر نهایی در نتیجه گنجاندن و ارزیابی مسایل تحت دایره المعارف دین؛ دوم- پاسداشت دین در سیر فلسفی و داوری مسایل و سوم- رجحان قطعی و حیانی بر قطعیت عقلانی. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد برخلاف نظر گروهی که به نظریه تفکیک مقام داوری از مقام گردآوری قایل اند و معتقدند ملاصدرا در مقام داوری تنها به برهان تکیه دارد و از دین تنها در مقام گردآوری بهره برده است، جایگاه والای دین در اندیشه وی سبب شده است در مسیر داوری و ارزش گذاری نیز از دین و آموزه های آن استفاده کند و این امر افزون بر اینکه نقضى بر مدعیان نظریه یادشده است، به لحاظ روش شناختى نیز نوعى کاستى به شمار مى آید.

Keywords:

روش شناسى , مقام داوری , مقام گردآوری , جایگاه دین , روش شناسى ملاصدرا