بررسی تاریخی نقش آموزش بر فرآیند تحولات الگوهای معماری ایران از دوره قاجار تا کنون

از آنجا که معماری شهر تا حدود زیادی حاصل کار دانش آموختگان این حوزه و نتیجه ی آموزش معماری تلقی می شود؛ پس چگونگی این فرآیند (آموزش معماری)، تاثیر مهمی بر روند خلق فضاهای مورد نیاز انسان و شکل گیری فضاهای شهری دارد. هدف اصلی از این پژوهش، بررسی شیوه های آموزش معماری در کشور و چگونگی تاثیر آن بر شکل گیری الگوهای معماری ایران از دوره قاجار به این سو است. در این مطالعه از رویکردی کیفی و روش توصیفی و تحلیلی به عنوان روش تحقیق، استفاده شده است. همچنین جمع آوری اطلاعات از طریق مطالعات اسنادی و کتابخانه ای صورت پذیرفته است. با نگاهی به سوابق آموزش معماری در ایران می توان فهمید که روش های سنتی تدریس معماری مبتنی بر روش استاد- شاگردی و آموختن در حین کار و در مدت زمان طولانی بوده اما روش های جدید مبتنی بر برنامه ریزی و تکیه بر آموزشی تیوریک در زمانی فشرده است. در هر دوره از تاریخ معماری ایران تغییرات در شیوه های آموزشی این رشته، موجب بروز ویژگی های منحصر در الگوی ساختمان های احداث شده در آن دوره زمانی گردیده است. آموزش معماری به شیوه های فرانسوی، ایتالیایی و آلمانی در دوره پهلوی عمده ترین تاثیرات را بر الگوهای ساختمانی این دوره نهاده است. همچنین در دوره پس از انقلاب اسلامی، اگرچه توجه ویژه ای به استفاده از دانش بومی و بومی گرایی در فضای معماری کشور شده است اما کم رنگ شدن ارتباط دانشگاه با جامعه و کسب آموزش های متفاوت به لحاظ کیفی در مراکز متعدد آموزشی توسط سیل فارغ التحصیلان دانشگاهی این رشته بدون عنایت کافی به تجربیات عملی و کارگاهی، باعث به وجود آمدن ساختمان هایی با رویکردها و سبک های گوناگون شده است.

Keywords:

آموزش معماری , تاریخ معماری ایران , معماری مدرن , سبک و الگوی ساختمانی