اثر دماهای یخبندان بر سنین مختلف ژنوتیپ های نخود در شرایط کنترل شده

به منظور بررسی اثرات دماهای مختلف زیر صفر بر ژنوتیپ های پیشرفته نخود دیم، این مطالعه در سال زراعی 92-1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه و در شرایط کنترل شده (اطاقک سرما) در قالب آزمایش اسپلیت- اسپلیت پلات با سه تکرار و بر پایه طرح آماری بلوک های کامل تصادفی اجرا شد. سنین مختلف گیاهچه ای (1، 3 و 6 هفته ای) در کرت های اصلی، دماهای مختلف زیر صفر ( صفر، 5-، 10-، 15- و 20- درجه سانتی گراد) در کرت های فرعی و ژنوتیپ های نخود (ILC 3279 ،FLIP 00-75 ، ILC 482، FLIP 00-84،Sel. 96th. 11439، ILC 533 و رقم سارال) در کرت های فرعی- فرعی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که تاثیر عامل سن گیاهچه بر نسبت مقاومت به سرما (FRR) از نظر آماری معنی دار نبود، ولی بیشترین و کمترین تحمل سرما به ترتیب در سنین 3 و 6 هفتگی مشاهده شد. عامل شدت سرما تاثیر معنی داری بر تحمل سرمای ژنوتیپ ها داشت و با افزایش شدت سرما از صفر به سمت 20- درجه سانتی گراد، تحمل سرمای ژنوتیپ ها کاهش یافت. تفاوت بین ژنوتیپ های آزمایشی از نظر نسبت تحمل سرما نیز معنی دار بود و در مجموع، رقم سارال با نسبت تحمل سرمای معادل 89/0 در مقایسه با سایر لاین های آزمایشی، برتری داشته و از تحمل مطلوب و قابل قبولی برخوردار بود.

Keywords:

نخود , مناطق سردسیر دیم , تحمل سرما , سن گیاهچه