بررسی یکی از چشمه های گسیل گردوخاک به استان قم در تاریخ: 1395/03/29 (مطالعه موردی)

استان قم روی منطقه پرفشار جنب حاره و یا همان کمربند خشک زمین قرار دارد. در این ناحیه و در سال های اخیر کاهش میزان بارش های سالیانه سبب خشکسالی، کاهش پوشش گیاهی و درنتیجه افزایش مناطق بیابانی شده است. از طرفی خشک سالی، جاهایی مثل دریاچه ها، تالاب‎ ها و رودخانه ها که زمانی منبع رطوبت و تعدیل هوا بوده اند را به مکان وسرچشمه ای برای تولید گردوخاک تبدیل کرده است. دریاچه نمک قم نیز یکی از مکان ها است که با توجه موقعیت ویژه آن با کاهش بارش ها به محلی برای تولید و انتشار گردوخاک تبدیل شده است. در این تحقیق به روش مدل سازی و با کمک مدل نیمه لاگرانژی HYSPLIT یکی از موارد رخداد پدیده گردوخاک را که در تاریخ 29 خرداد 1395 در استان قم اتفاق افتاده است، شبیه سازی شده است. در این مدل سازی نشان داده شده که یکی از سرچشمه گردوخاک در فصل تابستان در نزدیکی دریاچه نمک قم قرار دارد و منشاء کاملا محلی دارد و سرچشمه آن در مرزهای شرقی استان قرار دارد و افزایش سرعت وزش بادهای شرقی سبب پدیده گردوخاک در استان خواهد شد. در نهایت با استفاده از سنجش از دور و تصاویر مرئی ماهواره meteosat نشان داده شد که این منشاء یابی و منبع گسیل ذرات به درستی تشخیص داده شده و ذرات از مرزهای مناطق شرقی استان به شهر قم آمده و دید افقی را کاهش خواهد داد.

Keywords:

دریاچه نمک , مدل سازی , گردوخاک , تصاویر ماهواره