مطالعات آزمایشگاهی بر روی سنجاق های فلزی محوطه چالتاسیون

دستیابی مردمان ساکن در فلات ایران به فلزات مختلف در طول هزاره های پیش از تاریخ، در مطالعات فرهنگی ایران از اهمیت بسیاری برخودار بوده است. کاوش ها و پژوهش های باستان شناسی متعددی در چند دهه ی اخیر منجر به کشف تعداد زیادی آثار و ابزار فلزی، ابزار ذوب فلز و فلزکاری در محوطه های پیش از تاریخ مرکز فلات ایران شده است. این شواهد، وجود قدیمی ترین دوره های صنعت فلز و فلزکاری، معدن کاری باستانی و ذوب فلز را در این محوطه ها تائید می کند. در این مقاله، به مطالعه می شواهد و بقایای فلزگری کشف شده در محوطه ی باستانی چالتاسیون (هزاره اول ق.م) و همچنین شناسایی این اشیاء بر اساس مطالعات آزمایشگاهی پرداخته است. برای آنالیز ترکیب شمیایی و ویژگی های ساختاری اشیاء، دو نمونه سنجاق فلزی بدست آمده در کاوش از روش طیف سنجی فلورسانس (XRF) استفاده شده است. بر اساس نتایج بدست آمده عناصر شناسایی شده از نمونه ها عبارت از مس، قلع، سرب، آهن ، روی، کلر، نیکل و کلسیم است. همچنین مطالعات نشان می دهد الیاژ مفرغ در عصر آهن بر پایه قلع است که به صورت عمدی جایگزین ارسنیک شده است.

Keywords:

قلع , سنجاق فلزی , چالتاسیون , عصر آهن