تاثیر و جایگاه کعبه در هنر و معماری اسلامی

بی شک معماری خانه کعبه قبله مسلمین جهان، در عین سادگی از سبک های پیچیده معماری به شمار می رود. ساده از آن رو که ارتباطات فضایی روشنی دارد و پیچیده از آن رو که انتخاب آیات و روایات؛ محل، شخص معمار و چگونگی طراحی آن، به خواست خداوند بوده است. لذا انتظار می رود بیشترین تاثیر و حضور قلب را در زائران ایجاد نماید. خانه کعبه ، على رغم نسبی و اعتباری بودن کالبد آنها که در عالم طبیعت تجلی یافته است ، اما از بعد عناصری نظیر ایده های هندسی فضائی) و (نمایه ها - آرایه ها) که نیمه مجرد هستند ، می توانند برای همه زمان ها ، الهام بخش باشند. در این مقاله مصداق فوق در سه محور مورد ارزیابی قرار میگیرد: 1. مهم ترین ویژگی های تاریخی و محتوایی). 2. مهم ترین ویژگی های کالبدی و بیرونی) .3. مهم ترین ویژگی های ( فضائی- هندسی و درونی). در این مقاله هدف نه تاریخ نگاری و نه تشریح است بلکه تجزیه و تحلیل معماری خانه کعبه می باشد در نتیجه گیری از منظر نگارنده ، سعی به بررسی ابعاد مختلف کعبه نظیر بررسی فرم فضایی و هندسی ، ارتباط آن با اجزای معماری ، و الهام گرفتن بناهای اسلامی از خانه کعبه شده است در نتیجه خانه کعبه می تواند سلول بنیادی عبادتگاه های شایسته بوده و الهام بخش همه معماران در طراحی نیایشگاه مطلوب باشد. و همچنین برای ارزیابی و نقد همه نیایشگاه های جهان از بعد مفاهیم محتوایی و مناسبت های کالبدی (از بعد ایده های فضایی-هندسی و آرایه ها و نمایه ها) مورد بهره برداری قرار گیرد.

Keywords:

کعبه , نیایشگاه , هنر , معماری اسلامی