بررسی نقش ژئومورفولوژی و رژیم بادهای محلی چاله در انجیر در انتقال ماسه و ریزگردها به شهر بافق

کاهش سهم بارندگی در برخی مناطق و توسعه سطوح خشک و بیابانی سبب شده تا همواره مناطقی که بافت خاک و سطوحزمینی که از اتصال مناسبی برخوردار نمی باشند سهم قابل توجهی در تولید ماسه های روان و ریزگردها داشته باشد. در ایرانمرکزی مناطق خشکی مانند چاله یا پلایای در انجیر وجود داشته که سکونتگاه های مهمی هم چون شهر بافق را در خود جایداده است و همواره این سکونتگاه ها به خصوص در ماه های خشک در معرض هجوم ماسه های روان و ریزگردها می باشد. از طرفیتوسعه انواع مخروط افکنه ها، پادگانه های آبرفتی و سطوح فرسایشی دیگر در چاله در انجیر شرایطی را فراهم نموده تا بادهایحامل ماسه از فعالیت بالایی جهت حمل ماسه برخوردار بوده و بتوانند ارگ ها و سطوح ماسه ای مختلفی را به صورت پراکنده درسطح چاله در انجیر ایجاد نموده و سالانه مقادیر زیادی از ریزگردها را نیز به شهر بافق منتقل نماید. در این تحقیق به منظورمطالعه ریزگردها با استفاده از آمار باد تابستانه و سالانه ایستگاه بافق، اقدام به رسم گلباد نموده و جهت تعیین شرایط حملماسه از گل ماسه استفاده شده است. در مرحله بعد با رسم نقشه ژ ومورفولوژی چاله در انجیر و تعیین سطوح برداشت، نقشبادهای محلی و سطوح ژئومورفولوژیکی در تولید و انتقال ماسه و ریزگردها به شهر بافق بررسی گردید. نتایج تحقیق نشاندهندهآن است که مخروط افکنه های نیمه شمالی چاله در انجیر و بادهای غالب شمال غربی مهمترین نقش را در انتقال ماسه و ریزگردهابه داخل شهر بافق ایفا می نماید که بادهای تابستانه در این امر از شدت و توانایی بیشتری جهت حمل ماسه و ریزگردها برخوردار می باشند.

Keywords:

ژئومورفولوژی , ریزگردها , ماسه های روان , در انجیر , بافق