واکاوی مطالبه ی خسارات مادی در مسئولیت مدنی خارج از قرارداد

با توجه به تقسیم خسارات مادی به مال موجود و عدم النفع، یکی از مسائل مهم در حوزه نقض قرارداد و شبه جرم، موضوع عدم النفع می باشد، که به دلیل تفاوت دیدگاه های فقهی حقوقی در مضمونه بودن آن و همچنین خلط میان این مفهوم با مفاهیم مشابه به ویژه تفویت منفعت ، آراء متعارضی از سوی مراجع قضایی صادر گردیده است. هر چند که قول مشهور فقها برخلاف حقوقدانان بر غیر قابل مطالبه بودن خسارات ناشی از عدمالنفع می باشد، اما با توجه به اینکه نفع، اولا؛ تابع بازار (عرضه و تقاضا) است و ثانیا؛ با لحاظ مفهوم موضوعی آن رجوع به عرف مسلم جامعه در تشخیص آن ضرورت دارد، عدم النفع محقق الحصول ضرر محسوب شده و قابل مطالبه است. در پژوهش حاضر، سعی شده است ضمن شاره ای اجمالی به مهمترین مباحث مربوط به عدم النفع از جمله تبیین مفهوم دقیق و ماهیت آن و همچنین تفکیک آن از دیگر خسارات مادی در حقوق ایران و فقهامامیه، این نوع خسارت در حقوق انگلیس و آمریکا (قواعد متحدالشکل تجاری آمریکا) مورد بررسی قرار گیرد.

Keywords:

خسارت مادی , عدم النفع , تفویت منفعت , نقض قرارداد , شبه جرم , حقوق انگلیس , قواعد متحدالشکل تجاری آمریکا