بررسی سبک شناسی و جامعه شناختی چراغ ها را من خاموش میکنم با تاکید بر رویکرد لوسین گلدمن

جامعه شناسی ادبیات، شاخه ای از جامعه شناسی است که به رغم سنت دیرینه ادبی و آثار ادبی فراوان در تاریخ ایران، چندان که باید و شاید در میان خانواده علوم اجتماعی گسترش نیافته است. این عدم گسترش، هم در حوزه نظری (تیوریک) به چشم می خورد، هم در حوزه تحقیقات تجربی. در حوزه نظری با حدود و ثغور رشته جامعه شناسی گونه های ادبی و رویکردهای نظری جامعه شناختی به آثار ادبی چندان روشن نیست. در عرصه پژوهش تجربی نیز تحقیقات، عمدتا تنها به گونه (ژانر) ادبی داستان بلند و با اندک تسامحی رمان محدود شده و دیگر گونه های ادبی عموما مورد غفلت قرار گرفته اند. مدعای اصلی مقاله حاضر این است که صرف نظر از رویکرد نظری ما در سبک شناسی و جامعه شناسی ادبیات، هر گونه ی ادبی ویژگی هایی دارد که باید هنگام تحلیل مورد توجه سبک شناسان و جامعه شناسان قرار گیرد. در این مقاله، به بررسی اجتماعی – سیاسی و سبکی آثار زویا پیرزاد، نویسنده معاصر ارمنی تبار، با توجه به روش ساختگرایی گلدمن می پردازیم. در این شیوه، محتوای اثر ادبی و رابطه آن با جامعه ای بررسی می شود که اثر در آن خلق شده است و به جای توصیف محتوای اثر ادبی، به بررسی محتوا و رابطه آن با جهان نگری در یک دوران خاص پرداخته شده است. لذا در این رمان به اختصار به روحیات و شرایط زندگی مردم و تبیین پدیدهها، رفتارها، ساختها و فراز و نشیب های اجتماعی - سیاسی زندگی شخصیتهای رمان اشاره شده است. رمان بازتابی از زندگی روزمره جامعه و طبقات اجتماعی را به تصویر کشیده است. پیرزاد،جهان نگری فاصله طبقاتی دیدگاه و جایگاه زنان درجامعه و هم چنین عقاید روشنفکران جامعه را به خوبی دراین رمان نشان میدهد

Keywords:

سبک شناسی , جامعه شناسی , زویاپیرزاد , لوسین گلدمن , ساخت گرای تکوینی