تاب آوری رسانه چیست ؟

تاب آوری رسانه به توانایی یک سیستم رسانه ای یا شبکه اطلاعاتی گفته می شود که بتواند در برابر بحران ها، فشارها، اخبار نادرست، شایعات و اختلالات ارتباطی مقاومت کند و جریان اطلاعات دقیق، معتبر و قابل اعتماد را حفظ کند. این مفهوم فراتر از تجهیزات فنی است و شامل ابعاد اجتماعی، مدیریتی، اخلاقی و فرهنگی رسانه نیز می شود.

تاب آوری رسانه یعنی قدرت رسانه و جامعه برای حفظ جریان سالم اطلاعات، مدیریت پیام ها و بازگشت سریع به وضعیت عادی پس از مواجهه با بحران های خبری یا اطلاعاتی. رسانه تاب آور می تواند اعتماد مخاطبان را حفظ کند، از انتشار اخبار غلط جلوگیری نماید، و نقش موثری در تقویت انسجام و ثبات اجتماعی ایفا کند.

اب آوری رسانه به توانایی سازمان ها و سیستم های خبری برای حفظ فعالیت های خود و ارائه اطلاعات دقیق در طول بحران ها و پس از آن اشاره دارد.

این شکل از تاب آوری یا resiliency شامل ارزیابی ریسک ها، آماده سازی برای بحران ها و سازگاری با شرایط متغیر سازمانهای خبری است.

تاب آوری رسانه را می توان در سه مولفه اصلی اندازه گیری کرد:
۱.مصرف کنندگان محتوا: توانایی جامعه در تحلیل و ارزیابی اطلاعات.
۲.تولیدکنندگان محتوا: قابلیت رسانه ها در تولید اخبار دقیق و به موقع.
۳.محیط سازمانی: شرایط و زیرساخت های لازم برای پشتیبانی از فعالیت های رسانه ای.

ویژگی های کلیدی رسانه تاب آور

-انعطاف پذیری: رسانه ها باید بتوانند به سرعت با تغییرات و شرایط جدید سازگار شوند.
– استقلال و بی طرفی: انتشار اخبار باید بدون تاثیرات بیرونی و به صورت بی طرفانه انجام شود.
-قدرت اطلاع رسانی: توانایی ارائه سریع اطلاعات به عموم مردم، به ویژه در شرایط بحرانی.

اهمیت تاب آوری رسانه

این توانایی برای سازمانهای خبری و رسانه ها به جهت حفظ اعتماد عمومی و اطمینان از ارائه اطلاعات دقیق در زمان بحران ها حیاتی است. این امر نه تنها به امنیت عمومی کمک می کند، بلکه بر سلامت روانی کارکنان نیز تاثیر مثبت دارد.

بنظر میرسد، تاب آوری رسانه به عنوان یک مفهوم چندوجهی، شامل توانایی تحلیل انتقادی، افزایش آگاهی رسانه ای و انتخاب منابع معتبر است که به جوامع کمک می کند تا در برابر تاثیرات منفی رسانه ها مقاومت کنند.

تاب آوری رسانه به توانایی رسانه ها در مواجهه با چالش ها و بحران ها گفته میشود.

پیشنهاد ما به شما

تاب آوری رسانه چیست؟
تاب آوری رسانه به توانایی رسانه ها و سیستم های اطلاعاتی اشاره دارد که بتوانند در برابر بحران های خبری، شایعات، اخبار نادرست و اختلالات اطلاعاتی مقاومت کنند، جریان اطلاعات دقیق و معتبر را حفظ نمایند و پس از مواجهه با اختلال ها به سرعت به عملکرد طبیعی بازگردند. تاب آوری رسانه یک مفهوم چندبعدی است که شامل ابعاد فنی، اجتماعی، اخلاقی و مدیریتی می شود و نقش مهمی در اعتماد مخاطبان، همبستگی اجتماعی و سلامت اطلاعاتی جامعه دارد. رسانه های تاب آور می توانند با ارائه اطلاعات شفاف، کاهش انتشار اخبار جعلی و مدیریت پیام ها، به پایداری اجتماعی و فرهنگی کمک کنند و جریان ارتباطی سالم را در جامعه تضمین نمایند.

تاب آوری رسانه یکی از مهم ترین مفاهیم دنیای ارتباطات معاصر است. در عصر سرعت، اطلاعات با شتابی بی سابقه گردش می کند و همین موضوع باعث می شود رسانه ها دائما در معرض بحران های خبری، حملات اطلاعاتی، شایعات، اخبار جعلی، هجمه های سیاسی، فشارهای اجتماعی و اختلالات فناورانه قرار بگیرند. تاب آوری رسانه به معنای توانایی یک سیستم رسانه ای برای حفظ عملکرد، تداوم انتشار پیام و بازگشت سریع و سالم به حالت عادی پس از مواجهه با بحران است. رسانه تاب آور رسانه ای است که در برابر آشفتگی ها، دروغ پردازی ها، شوک های خبری و فشارهای محیطی خم نمی شود و همچنان قادر است جریان اطلاعات دقیق، معتبر و قابل اعتماد را حفظ کند. در واقع تاب آوری رسانه مهم ترین شاخص کیفیت و پایداری سیستم های ارتباطی در دنیای امروز است.

تاب آوری رسانه تنها به سخت افزار و ابزارهای فنی محدود نمی شود، بلکه یک مفهوم چندلایه است که جنبه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و فناورانه را در بر می گیرد. یکی از پایه های اصلی تاب آوری رسانه، توانایی آن در تحلیل صحیح محیط، شناخت مخاطبان، شناسایی تهدیدهای اطلاعاتی و تولید پیام های موثر است. رسانه ای که مخاطبان خود را به خوبی بشناسد، نیازهای آنان را درک کند و ظرفیت های داخلی برای مواجهه با بحران ها داشته باشد، در برابر چالش ها مقاوم تر خواهد بود. اگر رسانه از نظر مدیریتی و سازمانی نیز آمادگی کافی داشته باشد، بحران ها را نه تنها تهدید بلکه فرصتی برای تقویت اعتماد و بهبود کیفیت عملکرد خواهد دید.

یکی از مهم ترین بخش های تاب آوری رسانه، ظرفیت آن برای مدیریت جریان اطلاعات است. رسانه باید توانایی تشخیص اطلاعات غلط، اخبار جعلی، موج های شایعه ساز و تلاش برای ایجاد آشوب خبری را داشته باشد. این توانایی نیازمند تیم های متخصص، تحلیلگران حرفه ای و دسترسی به فناوری های نوین نظیر هوش مصنوعی و ابزارهای راستی آزمایی است. در عصر دیجیتال، بسیاری از بحران های رسانه ای از فضای مجازی آغاز می شوند و ظرف چند دقیقه می توانند میلیون ها نفر را تحت تاثیر قرار دهند. بنابراین رسانه تاب آور باید ساختارهایی داشته باشد که بتواند در کمترین زمان ممکن واکنش نشان دهد، خبر جعلی را شناسایی کند، اطلاعات درست را جایگزین کند و از گسترش آشفتگی جلوگیری نماید. سرعت واکنش و دقت در انتشار، دو رکن اساسی تاب آوری رسانه ای هستند.

تاب آوری رسانه همچنین با اعتماد عمومی پیوند مستقیم دارد. رسانه ای که از اعتماد مردم برخوردار باشد، در زمان بحران عملکرد بهتری خواهد داشت. مردم به رسانه ای که در طول زمان صداقت، شفافیت و بی طرفی خود را اثبات کرده است اعتماد می کنند و در شرایط بحرانی نیز به آن مراجعه خواهند کرد. اما اگر رسانه سابقه انتشار اطلاعات غلط، جانبداری شدید یا رفتار غیرحرفه ای داشته باشد، در بحران ها نمی تواند نقش موثری ایفا کند. بنابراین اعتماد اجتماعی برخلاف آنچه به نظر می رسد یک مفهوم ساده نیست، بلکه سرمایه ای است که رسانه باید سال ها برای ساختن آن تلاش کند. رسانه تاب آور رسانه ای است که سرمایه اعتماد را در خود تقویت کرده و با رفتار حرفه ای، این اعتماد را حفظ می کند.

یکی از عوامل مهم دیگر در تاب آوری رسانه، سواد رسانه ای مخاطبان است. رسانه هر چقدر قدرتمند باشد، اگر جامعه توان تحلیل پیام ها را نداشته باشد و نتواند اطلاعات درست را از غلط تشخیص دهد، تاب آوری رسانه ای تضعیف خواهد شد. به همین دلیل بسیاری از کشورها ارتقای سواد رسانه ای را بخشی از راه برد تاب آوری رسانه می دانند. وقتی مردم بتوانند ماهیت پیام های رسانه ای را بررسی کنند، فریب شایعات را نخورند، در برابر اخبار احساسی تصمیم عجولانه نگیرند و روش های راستی آزمایی را بدانند، سطح تاب آوری رسانه ای در جامعه افزایش می یابد. این امر باعث می شود موج های خبری مخرب کمتر اثر بگذارد و افراد بر اساس تحلیل منطقی تصمیم بگیرند.

تاب آوری رسانه همچنین با ساختار سازمانی و مدیریتی رسانه ارتباط مستقیم دارد. رسانه ای که ساختار منعطف، تصمیم گیری سریع و تیم های متخصص دارد، در برابر بحران ها موفق تر عمل خواهد کرد. رسانه های صلب، کند و وابسته به ساختارهای پیچیده مدیریتی معمولا دیر واکنش نشان می دهند و در بحران های اطلاعاتی شکست می خورند. مدیریت رسانه باید توان تشخیص بحران، برنامه ریزی برای مقابله با آن، تقسیم وظایف و سازمان دهی تیم های عملیاتی را داشته باشد. یک رسانه تاب آور معمولا نقشه مدیریت بحران دارد؛ می داند در شرایط اضطراری چه کسی مسئول پاسخ گویی است، چه پیام هایی باید منتشر شود و چگونه از تنش و آشفتگی جلوگیری کند.

تاب آوری رسانه همچنین شامل توانایی تولید پیام های امیدبخش و حفظ روحیه جامعه در بحران ها است. بحران ها معمولا ترس، اضطراب و سردرگمی ایجاد می کنند. رسانه می تواند با انتشار اطلاعات علمی، دقیق و امیدبخش از افزایش نگرانی و ناامیدی جلوگیری کند. رسانه تاب آور تنها به اخبار منفی نمی پردازد، بلکه راه حل ها را نیز نشان می دهد. پیام های مثبت و امیدآفرین باعث افزایش توان روانی جامعه برای مقابله با بحران ها می شود. در واقع رسانه نه تنها یک ناظر بلکه بازیگری تاثیرگذار در مدیریت روانی جامعه است.

ارتباط رسانه با سایر نهادهای اجتماعی نیز بخشی از تاب آوری است. رسانه باید بتواند با دولت، سازمان های امدادی، نهادهای عمومی، مراکز علمی و فعالان اجتماعی همکاری کند. این همکاری باعث می شود جریان اطلاعات شفاف تر، سریع تر و دقیق تر منتقل شود. رسانه ای که از منابع معتبر اطلاعات دریافت می کند، کمتر دچار اشتباه می شود و اعتماد مخاطبان را بیشتر جلب می کند. رابطه مثبت رسانه با نهادهای رسمی و مدنی، نقش مهمی در مدیریت بحران های ارتباطی دارد.

تاب آوری رسانه همچنین به توان آن در استفاده از فناوری های نوین ارتباطی بستگی دارد. رسانه ای که ابزارهای هوش مصنوعی، تحلیل داده، رصد شبکه های اجتماعی، سیستم های هشدار سریع و بسترهای دیجیتال قدرتمند داشته باشد، بهتر می تواند بحران ها را مدیریت کند. فناوری های جدید به رسانه کمک می کنند رفتار مخاطب را بهتر بشناسد، روندهای خبری را تحلیل کند و واکنش های کاربران را با دقت بیشتری بررسی کند. این تحلیل ها باعث می شوند رسانه بتواند راه برد مناسب برای مقابله با بحران اتخاذ کند.

تاب آوری رسانه با استقلال رسانه ای نیز ارتباط دارد. رسانه ای که به شدت وابسته به گروه های سیاسی، اقتصادی یا ایدئولوژیک باشد، در زمان بحران نمی تواند آزادانه و منطقی تصمیم بگیرد. استقلال حرفه ای به رسانه اجازه می دهد واقعیت را همان گونه که هست منتشر کند و از فشارهای بیرونی تاثیر نپذیرد. رسانه مستقل از نظر عملکرد نیز قابل اعتمادتر است و مخاطبان بیشتری به آن توجه می کنند.

یکی از وجوه مهم تاب آوری رسانه، پایبندی به اخلاق رسانه ای است. اخلاق حرفه ای شامل صداقت، دقت، بی طرفی، احترام به حریم خصوصی و مسئولیت پذیری است. رسانه ای که اصول اخلاقی را رعایت کند، در برابر بحران ها دچار انحراف نمی شود. اخلاق رسانه ای نوعی سپر حفاظتی است که از رسانه در برابر اشتباهات بزرگ جلوگیری می کند. اخلاق حرفه ای باعث تقویت اعتماد، افزایش اعتبار و گسترش نفوذ رسانه در جامعه می شود و در نتیجه تاب آوری آن افزایش می یابد.

تاب آوری رسانه علاوه بر عوامل داخلی، به شرایط اجتماعی و سیاسی جامعه نیز وابسته است. در جوامعی که آزادی بیان محدود است، رسانه ها به سختی می توانند در برابر بحران ها مقاومت کنند. ایجاد فضای آزاد برای بیان نظرات، تنوع رسانه ای و رقابت سالم باعث افزایش تاب آوری رسانه ها می شود. در مقابل، فضای بسته و کنترل شدید اغلب باعث کاهش کیفیت عملکرد رسانه ها و کاهش اعتماد عمومی می شود.

 تاب آوری رسانه یک ضرورت اجتناب ناپذیر در دنیای امروز است. رسانه ها با بحران های فراوانی روبه رو هستند و تنها در صورتی می توانند نقش خود را ایفا کنند که مجهز به ساختارهای حرفه ای، فناوری های نوین، تیم های متخصص، شناخت دقیق مخاطب و پایبندی به اصول اخلاقی باشند. تاب آوری رسانه نه تنها به خود رسانه کمک می کند، بلکه بر ثبات اجتماعی، آرامش روانی مردم، درک درست از واقعیت و کاهش آسیب های اجتماعی اثر می گذارد. رسانه تاب آور ستون اصلی یک جامعه آگاه، پویا و مقاوم است و بدون آن نمی توان انتظار داشت جریان اطلاعات سالم و موثر باقی بماند. برای داشتن جامعه ای با توان بالا در مقابله با بحران ها، باید تاب آوری رسانه را به عنوان یک اولویت جدی در نظر گرفت و برای تقویت آن برنامه ریزی کرد.