آموزش و پرورش در بومی ترین نقطه، غیربومی
*آموزش و پرورش در بومی ترین نقطه، غیربومی*
*دکتر محمد ملاکی*
زبان تعلیم و تربیت در جهان امروز، زبانی «جهانی است»، هر چند که مضمون آن بر اساس فرهنگ ها می تواند «محلی» و «بومی» باشد. در قرن جدید، جهان در تجربه ای جدید وارد شده و تعلیم و تربیت در این عصر به لحاظ روش ها، محتوا و اهداف رنگی دیگر به خود گرفته است. تحول در عرصه آموزش و پرورش به گونه ای است که ایجاد کلاس های دموکراتیک و مهم تر از آن تشکیل کلاس های مجازی با استفاده از پیشرفته ترین فناوری های اطلاعاتی مطرح است. عصر جدید، عصر یگانگی انسان ها، عصر دهکده جهانی، عصر ماهواره، عصر تهی شده زمین و یورش به قلمروهای کهکشان نام گرفته است. آیا سیستم آموزشی در جهان کنونی ما با روش های معمول می تواند به حیات خود ادامه دهد؟ آنچه مسلم است، ضرورت خارج شدن آموزش و پرورش از تنگنا و محدوده زمانی و مکانی (اینجا و اکنون) و تعامل با جامعه جهانی است. ساختار و خاستگاه سیستم آموزش از صورت نظام بسته و مکانیکی و تحول آن به شکل ارگانیک، پویا، باز و انعطاف پذیر امری غیر قابل انکار است، در این صورت تعلیم و تربیت، همه ابعاد شخصیت و تمامی لایه های زندگی فردی و اجتماعی را در برمی گیرد. همان مفهومی که سازمان یونسکو با عنوان یادگیری گنج درون بر چهار ستون «یادگیری زیستی»، «با هم زیستن»، «انجام دادن» و «دانستن» معنا کرده است. محتوای برنامه ریزی آموزشی در سیستم تعلیم و تربیت نوین به تناسب ویژگی های اقلیمی و با حفظ سیاست های کلی آموزش و پرورش باید قابلیت انعطاف داشته باشد و برنامه ریزی اقتضایی، جایگزین برنامه ریزی ایستا و انجمادی شود. در این سیستم و در منطق تعلیم و تربیت نوین، هر کس، شخصا حاکم و عامل ترقی فرهنگی و اخلاقی خویش خواهد بود و خودآموزی، خودرهبری و خودگردانی در فرآیند یادگیری تقویت می شود. در واقع، فرهنگ ها و ارزش ها از نو بازسازی و بازآفرینی می شوند و آموزش و پرورش کارآمد در آینه تجارب سایر کشورها شکل می گیرد.تجربه نشان داده است که چگونگی وضعیت آموزش و پرورش در کشورهای مختلف، داستان رشد و انحطاط هر کشور در طول حیات تاریخی آنهاست.