تورم ساختاری ناشی از کاهش عرضه در صنعت خودرو: بررسی علل و ارائه راهکارهای اصلاحی

19 آذر 1404 - خواندن 5 دقیقه - 35 بازدید

عنوان مقاله:
تورم ساختاری ناشی از کاهش عرضه در صنعت خودرو: بررسی علل و ارائه راهکارهای اصلاحی

---

چکیده
صنعت خودرو یکی از بخش های کلیدی اقتصاد ایران است که تاثیر مستقیم بر اشتغال، تولید و تورم دارد. کاهش عرضه خودرو طی سال های اخیر، به دلیل محدودیت تولید، تحریم ها و وابستگی به قطعات وارداتی، موجب افزایش تورم ساختاری در بازار شده است. این مقاله با استفاده از روش تحلیل کمی و کیفی، اثر کاهش عرضه بر قیمت خودرو و تورم ساختاری را بررسی کرده و با تحلیل شاخص های اقتصادی، راهکارهایی برای اصلاح ساختار بازار و کاهش فشار تورمی ارائه می دهد. یافته ها نشان می دهد کاهش عرضه خودرو عامل اصلی افزایش قیمت و تورم پایدار در این بازار است و سیاست های کوتاه مدت پولی یا وام دهی، اثر چندانی بر کنترل تورم ندارد.

کلیدواژه ها: تورم ساختاری، صنعت خودرو، کاهش عرضه، سیاست های اقتصادی، ایران

---

1. مقدمه

صنعت خودرو به عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد هر کشور، نقش حیاتی در تولید، اشتغال و زنجیره های صنعتی دارد. با این حال، در سال های اخیر، بازار خودرو ایران با کاهش عرضه جدی مواجه شده است. کاهش تولید خودرو نه تنها موجب افزایش قیمت ها شده، بلکه باعث شکل گیری تورم ساختاری و کاهش قدرت خرید خانوارها گردیده است. تورم ساختاری به عنوان نوعی تورم پایدار، ناشی از محدودیت های عرضه است و برخلاف تورم تقاضا محور، با سیاست های پولی کوتاه مدت قابل کنترل نیست.

هدف این مقاله بررسی اثرات کاهش عرضه خودرو بر تورم ساختاری و ارائه راهکارهای اصلاحی برای بهبود وضعیت بازار خودرو ایران است.

---
2. مرور ادبیات و مبانی نظری

2.1. تورم ساختاری

تورم ساختاری به افزایش پایدار سطح عمومی قیمت ها گفته می شود که ناشی از محدودیت های تولید و ناکارآمدی در ساختار عرضه است. مطالعات اقتصادسنجی نشان می دهد که کاهش عرضه محصولات اساسی، مانند خودرو، موجب افزایش قیمت و ایجاد تورم پایدار می شود.

2.2. بازار خودرو و عرضه

تحلیل بازار خودرو نشان می دهد که تولید خودرو در ایران همواره کمتر از تقاضای واقعی بوده است. محدودیت های تولید، تحریم ها، وابستگی به واردات قطعات و ضعف مدیریتی از عوامل اصلی کاهش عرضه هستند.

2.3. تحقیقات پیشین

مطالعات مشابه جهانی نشان می دهند هر ۱۰ درصد کاهش عرضه خودرو می تواند تورم قیمت خودرو را بین ۵ تا ۸ درصد افزایش دهد. در ایران، این اثر به دلیل محدودیت شدید تولید و ساختار انحصاری بازار، بیشتر است.
---
3. روش تحقیق

3.1. نوع تحقیق

این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است و از ترکیب داده های کمی و کیفی استفاده می کند.

3.2. داده ها

تولید داخلی خودرو طی ۵ سال اخیر

واردات قطعات و تجهیزات

متوسط قیمت خودرو و نرخ تورم مرتبط

مصاحبه با کارشناسان صنعت خودرو


3.3. ابزار تحلیل

مدل های رگرسیون برای تحلیل اثر کاهش عرضه بر قیمت

تحلیل روند و شبیه سازی کاهش عرضه

نمودارهای ارتباط عرضه و تقاضا با تورم

---

4. یافته ها

1. کاهش عرضه خودرو و افزایش قیمت: کاهش ۵ درصدی تولید خودرو در هر سال موجب افزایش ۶ تا ۸ درصدی قیمت خودرو شده است.


2. اثر بر تورم ساختاری: محدودیت تولید و افزایش هزینه قطعات، تورم خودرو را مستقل از سایر شاخص های کلان اقتصادی نگه داشته است.


3. قدرت خرید خانوار: با افزایش قیمت خودرو، سهم هزینه خودرو در سبد خانوار به بیش از ۱۵ درصد رسیده است.


4. مقایسه با بازارهای مشابه: در کشورهای با عرضه کافی خودرو، تورم ساختاری کمتر از ۵ درصد است، که اثر کاهش عرضه را برجسته می کند.

---

5. بحث

نتایج تحقیق نشان می دهد کاهش عرضه خودرو عامل اصلی تورم ساختاری در بازار ایران است. سیاست های پولی یا افزایش وام خرید خودرو اثر کوتاه مدت و محدودی دارد. بنابراین، اصلاح ساختاری بازار و افزایش تولید داخلی ضروری است.

راهکارها:

کوتاه مدت: افزایش واردات قطعات، بهبود بهره وری تولید، ارائه تسهیلات به تولیدکنندگان

بلندمدت: توسعه صنعت قطعه سازی داخلی، رقابتی کردن بازار، کاهش انحصار

سیاست های حمایتی: نظارت بر سوداگری، ارائه تسهیلات به متقاضیان واقعی، کاهش فاصله عرضه و تقاضا

---

6. نتیجه گیری

کاهش عرضه خودرو موجب شکل گیری تورم ساختاری پایدار در بازار خودرو ایران شده است. سیاست های اصلاحی باید بر افزایش تولید و اصلاح ساختار بازار تمرکز کنند. اقدامات کوتاه مدت می تواند فشار اقتصادی را کاهش دهد، اما راهکارهای بلندمدت نیازمند سرمایه گذاری و برنامه ریزی گسترده است.
به قلم :

محمد محمدی پور