دولت چگونه سرمایه گذاران را به سمت انرژی های تجدیدپذیر می کشاند؟ پشت صحنه یک پژوهش مهم

🌱 توسعه انرژی های تجدیدپذیر دیگر یک انتخاب نیست؛ بلکه الزام راهبردی کشورها برای امنیت انرژی، رشد اقتصادی و کاهش انتشار کربن است. اما پرسشی که سال هاست در سطح سیاست گذاری مطرح می شود این است: دولت چقدر باید دخالت کند و چگونه می تواند سرمایه گذاران خصوصی را وارد میدان کند؟

یک پژوهش معتبر که در سال 2023 در مجله Climate Policy منتشر شده، به طور دقیق به همین سوال پاسخ داده است. این مطالعه با بررسی داده های ۱۳ کشور طی یک دوره ۱۰ ساله، عوامل موثر بر سرمایه گذاری بخش خصوصی در انرژی های تجدیدپذیر را تحلیل کرده و نشان می دهد که سیاست های دولت، تعیین کننده ترین محرک یا مانع این نوع سرمایه گذاری است.

نخستین یافته مهم این مقاله، قدرت بی رقیب تعرفه های خرید تضمینی برق (Feed-in Tariffs – FiT) است. در کشورهایی که دولت خرید برق تولیدی از نیروگاه های تجدیدپذیر را با قیمت مشخص و بلندمدت تضمین کرده، ورود سرمایه گذاران خصوصی به طور چشم گیری افزایش یافته است. علت ساده است: کاهش ریسک. سرمایه گذار وقتی بداند درآمد پروژه کاملا قابل پیش بینی است، با اطمینان و سرعت بیشتری وارد می شود. این الگو در آسیا، اروپا و آمریکای لاتین تکرار شده و در اکثر موارد موفق بوده است.

یافته دوم، نقش سرمایه گذاری دولت در پژوهش و توسعه (R&D) است. مقاله نشان می دهد کشورهایی که از نظر فناوری های نو و تحقیقاتی حمایت می کنند، عملا مسیر ورود سرمایه خصوصی را هموار می کنند. وقتی فناوری های خورشیدی، بادی یا انرژی های نو قابل اطمینان تر، کارآمدتر یا ارزان تر شوند، سرمایه گذاران با رغبت بیشتری وارد پروژه ها می شوند.

نکته مهم سوم، مشوق های مالیاتی است. گرچه این مشوق ها در بسیاری موارد باعث رشد سرمایه گذاری شده اند، اما مقاله هشدار می دهد که طراحی غیردقیق آن ها می تواند به طور ناخواسته سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه یا سرمایه گذاری خطرپذیر را کاهش دهد. بنابراین، ابزارهای مالیاتی باید هوشمندانه، هدفمند و بر اساس تحلیل دقیق طراحی شوند.

این مطالعه همچنین نشان می دهد هزینه فناوری های نو و قیمت انرژی های فسیلی نقش مهمی دارند. هرچه قیمت پنل های خورشیدی و توربین های بادی کاهش یافته، سرمایه گذاران بیشتری به این حوزه وارد شده اند. همین طور، افزایش قیمت سوخت های فسیلی نیز انگیزه سرمایه گذاری در انرژی پاک را بیشتر کرده است.

🎯 پیام نهایی مقاله برای سیاست گذاران روشن است:

دولت باید سیاست گذار و تنظیم گر هوشمند باشد، نه مجری مستقیم پروژه ها.
ابزارهای پایدار، قوانین قابل اتکا و سیاست های پیش بینی پذیر، همان چیزی است که سرمایه گذاران خصوصی را وارد عرصه انرژی های تجدیدپذیر می کند و سرعت گذار انرژی را چند برابر افزایش می دهد.

عنوان مقاله علمی : What matters for private investment in renewable energy?