گسترش فقر شهری و افزایش آسیب های اجتماعی

فقر شهری دیگر یک واژه انتزاعی در گزارش ها نیست، امروز می شود آن را در کوچه های شلوغ، حاشیه های شهر و حتی محله های قدیمی دید. جایی که فشار اقتصادی آرام آرام خودش را به شکل های مختلف نشان می دهد: از خانه های کوچک و فرسوده تا خانواده هایی که هر ماه، تامین ساده ترین نیازهایشان سخت تر از قبل می شود.

با بالا رفتن هزینه های زندگی، اجاره خانه، خوراک و درمان، بسیاری از خانوارهای شهری وارد چرخه ای شده اند که خروج از آن آسان نیست. کاهش قدرت خرید باعث می شود اول کیفیت غذا پایین بیاید، بعد آموزش و سلامت در اولویت دوم قرار بگیرد و در نهایت، فشار روانی بر اعضای خانواده سنگین تر شود. این فشار، بی صدا اما مداوم، بستر شکل گیری آسیب های اجتماعی را فراهم می کند.

افزایش کار کودکان، ترک تحصیل، بیکاری پنهان، گسترش مشاغل غیررسمی و ناامن، و فرسایش روابط خانوادگی از پیامدهای مستقیم فقر شهری است. در چنین شرایطی، محله ها نه فقط از نظر اقتصادی، بلکه از نظر اجتماعی هم آسیب پذیر می شوند. احساس نابرابری، ناامیدی نسبت به آینده و کاهش اعتماد اجتماعی، آرام آرام جای امید و همبستگی را می گیرد.

نکته مهم اینجاست که فقر شهری فقط مسئله «درآمد» نیست، مسئله دسترسی است. دسترسی به آموزش باکیفیت، خدمات درمانی، مسکن ایمن و فرصت شغلی پایدار. هرچه این دسترسی محدودتر شود، فاصله اجتماعی بیشتر و ترمیم آن سخت تر خواهد شد.

پرداختن به فقر شهری نیازمند نگاه جامع است، نگاهی که هم سیاست گذاری اقتصادی را در نظر بگیرد و هم حمایت اجتماعی، توانمندسازی محلی و بازسازی اعتماد عمومی را جدی بگیرد. چون شهری که در آن بخشی از شهروندانش زیر بار فقر خم شده اند، دیر یا زود هزینه آن را همه خواهند پرداخت.

علی نجفی ، خراسان رضوی،چناران