عالم بی رنگی
[چوانگ تزو]
حق « واحدی » است که در جمع اضداد ( coincindentia oppositorum ) استنباط می شود. در « همسان سازی equalization » تمام اعیان در حق مطلق است. «طریق» یا حق، حالت همسانی لاهوتی است، یعنی واحد مطلقی ( One the absolute ) که تمام تضادها و تناقضات را « یکسان می کند ». (1)
[دیوان شمس - غزل 2509]
بر دیوانگان امروز آمد شاه پنهانی - فغان برخاست از جانهای مجنونان روحانی
میان نعره ها بشناخت آواز مرا آن شه - که صافی گشته بود آوازم از انفاس حیوانی
اشارت کرد شاهانه که جست از بند دیوانه - اگر دیوانهام شاها تو دیوان را سلیمانی
شها همراز مرغانی و هم افسون دیوانی - برین دیوانه هم شاید که افسونی فروخوانی
به پیش شاه شد پیری که بربندش به زنجیری - کزین دیوانه در دیوان بس آشوبست و ویرانی
شه من گفت کاین مجنون بجز زنجیر زلف من - دگر زنجیر نپذیرد تو خوی او نمیدانی
هزاران بند بر درد بسوی دست ما پرد - الینا راجعون گردد که او بازیست سلطانی
***
[یزدانپناه عسکری]
غافل از واحد مطلقی هستیم که پیوند یکسان و زنده ای با تمام مخلوقات دارد. تضاد نیرنگ هایمان، از دست دادن پیوندمان از عالم بی رنگی است.
______________
1 - ایزوتسو، توشی هیکو ایزوتسو ،تصوف ابن عربی و تائویسم (Sufism and Taoism) بررسی تطبیقی مفاهیم کلیدی فلسفی، توشی هیکو ایزوتسو(Toshihiko Izutsu) ترجمه، تحشیه و تحقیق: حسین مریدی. 8:123