قاب های اجتماعی در مکالمات تاریخ بیهقی

ون دایک اصطلاح قاب های اجتماعی را برای تمایز گذاردن بین تعاملات مختلف و مجموعه کنش هایی که به یک یا چند تعامل بدل می شوند، به کار می برد. آنگاه که در یک تعامل کنش ها در حوزه واحدی باشند، در یک بافت صورت بگیرند و محدوده زمانی و مکانی آنها معین داشته باشند، می توان مجموعه ای از آنها را به عنوان یک واحد تعاملی دانست. این پژوهش به بررسی مکالمات و تعیین قاب های آن در تاریخ بیهقی به روش توصیفی و تحلیلی می پردازد. شیوه تاریخ نویسی بیهقی و ثبت گفتگوهای بین اشخاص از این منظر گوشه ای دیگر از اهمیت فرهنگی این اثر را آشکار می کند. به این منظور تعداد محدودی مکالمه از تاریخ بیهقی انتخاب و مختصات نه گانه قاب در آنها تحلیل و با جدول بازنمایی شده است. نتایج نشان می دهد که قاب های جلسات عزل و نصب، مشاوره و دیدارهای رسمی بیشتر از انواع دیگر قاب ها در تاریخ بیهقی ذکر شده و از آنجا که مشارکان آن در ساختار قدرت نقش دارند، تاثیر ساختار سلسله مراتبی در تحلیل مختصه های این مکالمات بسیار مهم است. مشارک قدرتمند دارای اقتدار مسلمی است، مکالمه را کنترل و جهت دهی می کند.

Keywords:

قاب , تحلیل گفتمان , گفتمان مکالمه ای , تاریخ بیهقی , وندایک