بررسی اثرات تغییر کاربری و پوشش اراضی بر میزان نفوذپذیری خاک و تاثیر آن در وقوع سیل فرودین ماه 1398 (مطالعه موردی: حوضه آبخیز رودخانه سبزکوه)
Publish place: 9th National Conference on Watershed Management and Soil and Water Resources Management
Publish Year: 1398
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: Persian
View: 644
This Paper With 8 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
این Paper در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
NCWMSWRM09_012
تاریخ نمایه سازی: 21 فروردین 1399
Abstract:
تغییرات کاربری و پوشش اراضی تاثیر مستقیمی بر تغییر رژیم هیدرولوژیکی حوضه دارد. به عبارتی دیگر با افزایش سطوح زمینه ای بایر و کاربری های مشابه آن (تغییر کاربری غیرمجاز) این روند باعث سیل خیزی حوضه می شود. در این پژوهش نقش جنگل ها در حفاظت آب و کاهش سیلاب ها از طریق مقایسه میزان نفوذپذیری خاک در کاربری جنگل با سایر کاربری های اراضی به ویژه تغییر کاربری های غیرمجاز مورد بررسی، و اثر آن در وقع سیل فرودین ماه 1398 حوزه آبخیز رودخانه سبزکوه مورد ارزیابی قرارگرفت. بر همین اساس نقشه های کاربری های این حوزه در سال های 1346 و 1398 در محیط GIS تهیه گردید و مقایسه آنها نشان داد که سطح جنگل ها در این مدت کاهش یافته و تغییر کاربری روند فزایندهای داشته است. سپس در هرکاربری (جنگل های نیمه متراکم، جنگل تنک، مرتع و اراضی کشاورزی) 10 نمونه انتخاب و نرخ نفوذپذیری خاک در هر نمونه بهصورت مجزا با حلقه های نفوذ سنج دوبل اندازه گیری شد. بر اساس نتایج این پژوهش، بیشترین دامنه نفوذ و نفوذپذیری متعلق به خاک کاربری جنگلهای نیمه متراکم و کمترین نفوذ پذیری متعلق به کاربری کشاورزی بهویژه شالیزاری می باشد. همچنین آزمون دانکن نشان داد که میان داده های به دست آمده در میزان نفوذ پذیری کاربری کشاورزی با سایر کاربری ها تفاوت معنیداری وجود دارد. همچنین مدل هورتون نیز برای محاسبه نفوذ در خاک کاربریهای این حوزه مناسب است. درنهایت تغییرات پوشش گیاهی در اراضی بالادست و تغییرات کاربری های غیرمجاز صورت گرفته به عنوان عواملی موثر در تغییر نفوذپذیری خاک و حجم سیلاب ها مورد تاکید قرا گرفته است و به عنوان دلایل اصلی سیل فرودین ماه 1398 حوضه رودخانه سبزکوه معرفی شدند.
Keywords:
Authors
پژمان خلیلی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه شیلات، دانشگاه صنعتی اصفهان.
سعید داودی نیا
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان کیار.
محمد رضا حسینی
دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه مهندسی آب، دانشگاه اراک.
محمد حیدری
کارشناس آب و خاک شهرستان کیار.
رضا حافظی بختیاری
دانش آموخته کارشناسی، گروه مکانیزاسیون، دانشگاه صنعتی اصفهان.