بررسی تغییرات پارامترهای اقلیمی حوزه هیرمند و تاثیر آن بر دبی ورودی هیرمند به دشت سیستان

خشک شدن تالاب های بین المللی هامون و توفان های گرد و غبار ایجاد شده از بستر این تالاب ها که ناشی از کاهش آورد رودخانه هیرمند در دو دهه اخیر بوده است یکی از مهمترین دغدغه های زیست محیطی است که زندگی مردم منطقه سیستان را تحت تاثیر قرار داده است. آورد رودخانه هیرمند به دشت سیستان تحت تاثیر پارامترهای اقلیمی دما و بارش قرار دارد که با توجه به عدم دسترسی به داده های کامل در این سری زمانی از داده های بارش TRMM و داده های دمای ERA با توجه به بهترین ضریب تعیین برای این کار استفاده شد. بررسی ها در بازده زمانی مورد مطالعه نشان داد که روند دما صعودی و بارش ها نیز دارای روند نزولی بوده اند. داده های دبی ورودی هیرمند به دشت سیستان که در واقع برآیند ناشی از بارش های وقوع یافته در حوزه هیرمند می باشند، روند نزولی داشته است. در نهایت نتایج بررسی همبستگی بین داده های دما و دبی با مقدار -0/587 و همبستگی بین داده های بارش و دبی ورودی با مقدار 0/666 در سطح متوسط قرار گرفتند. این موضوع خود به خوبی نشان دهنده این مهم است که اتفاقاتی که در انتهای حوزه هیرمند در حال وقوع است ناشی از تغییرات پارامتر های هواشناختی و در نهایت دبی ورودی به دشت سیستان می باشد. لذا جهت مدیریت ناثرات ناشی از تخریب زمین در بستر هامون ها که معضلات فراوان اقتصادی و اجتماعی را برای ساکنین سیستان و دو کشور افغانستان و پاکستان در پی داشته است، می بایست این تغییرات هواشناختی در نظر گرفت شود و با مدیریت جامع در منطقه سیستان در راستای بهبود و کنترل شرایط موجود اقدام موثری برنامه ریزی و اجرا کرد.

Keywords:

پارامترهای هواشناختی , سیستان , تالاب هامون , هیرمند