زیبایی شناسی صنعت التفات در نامه های نهج البلاغه

از پدیده التفات به عنوان یکی از تکنیک های متعدد زیبایی بخشی یاد می شود که سبب آشنایی زدایی در متون می گردد. چرا که با بهره گیری از این صنعت ادبی در حقیقت، ساختار تکراری و یکنواخت کلام که برای مخاطب آشنا شده است تغییر می یابد و ادیب با چرخشی ناگهانی در شیوه بیان خویش، از اسلوب دیگری که خلاف روش اولی است بهره می گیرد. امام علی(ع) به عنوان یک ادیب توانمند از این آرایه ادبی در نامه های نهج البلاغه بهره ها گرفته تا مخاطب را هر چه بیشتر مسحور بیان و مجذوب کلام خود نماید. در نوشتار حاضر که با روش توصیفی - تحلیلی، به رشته تحریر درآمده است، نخست توضیحات مختصری پیرامون پدیده التفات و ارتباط آن با مبحث آشنایی زدایی ارائه شده و در ادامه گونه های مختلف صنعت التفات در نامه های نهج البلاغه و تاثیری که این آرایه ادبی در معنا ایجاد نموده، مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مولای متقیان امام علی (ع) به عنوان طلایه دار عرصه فصاحت و بلاغت برای تاثیرگذاری هرچه بیشتر بر مخاطب بنا به اغراضی همچون اهمیت مطلب، تنبیه، تحذیر و تشویق مخاطب، تعمیم موضوع، تغییر در دایره شمول و گسترش مصداق، احترام و اکرام مخاطب و ... از این ابزار هنری استفاده نموده است.

Keywords:

آشنایی زدایی , صنعت التفات , نهج البلاغه , نامه ها