بررسی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ های زمستانه و بینابین گندم نان در آزمایشات مقایسه عملکرد مقدماتی در شرایط دیم سردسیر مراغه

این تحقیق به منظور دستیابی به ژنوتیپ های پرمحصول گندم نان که واجد صفات موثر در افزایش عملکرد در شرایط دیم مناطق سردسیر باشند، در سال زراعی 95-1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه اجرا گردید. در این تحقیق 444 لاین گندم انتخابی از پروژه ارزیابی نسلهای در حال تفکیک F6 سال قبل به همراه ارقام شاهد سرداری، آذر2، هما، رصد و باران در قالب آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی مورد مطالعه قرار گرفت.آزمایش به صورت مشاهده ای و بدون تکرار ودرکرتهایی به مساحت2/7 مترمربع اجرا گردید. دراین آزمایش صفات و خصوصیات زراعی از قبیل زودرسی، مقاومت به سرمای زمستانه، بیماری های شایع در مناطق، ارتفاع بوته و عملکرد دانه اندازه گیری و لاین ها در مقایسه با شاهد مورد ارزیابی و گزینش قرارگرفتند. نتایج نشان داد تنوع قابل ملاحظه ای از نظر ویژگی های زراعی و فیزیولوژیکی مورد مطالعه بین لاینها وجود داشت و لاین های شماره 29، 35 و 83 به ترتیب با 4214 ، 4172 و 4175 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را به خود اختصاص داده و از برترین لاینهای انتخابی گندم بودند. لاین های شماره 79 ، 95، 97، 98، 104، 108، 152، 204، 380 و490 ضمن برخورداری از بالاترین شاخص زراعی به ترتیب با 22، 42، 36، 23، 42، 25، 27، 35، 20 و 20 درصد برتری عملکرد دانه نسبت به شاهدهای مجاور در زمره برجسته ترین لاین های انتخابی قرار گرفتند. با جمع بندی نتایج بر مبنای شاخص های گزینشی در مقایسه با شاهد 228 لاین جهت بررسی های تکمیلی در آزمایشات مقایسه عملکرد مشترک سال آتی مورد انتخاب قرار گرفت. واژه های کلیدی: گندم، دیم، خشکی ، عملکرد و انتخاب