بررسی خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم دوروم در آزمایشات مقایسه عملکرد مناطق نیمه گرمسیری دیم

هدف اصلی این بررسی دست یابی به ژنوتیپ های پرمحصول و با کیفیت مطلوب دانه جهت استفاده در صنایع تولید ماکارونی بوده که بتوانند در شرایط متنوع محیطی برتر از ارقام موجود باشندو همچنین دارای حدمطلوب صفات زراعی و خصوصیات کیفی موردنظر، تحمل به تنش های محیطی مانند خشکی و گرمای انتهای دوره رشدباشند.در این تحقیق خصوصیات زراعی و عملکرد دانه ی 180 ژنوتیپ گندم دوروم انتخابی از آزمایش های بین المللی و نسل هایF6 و F7سال قبل با احتساب ارقام شاهد دهدشت و لاین در دست معرفیALTAR 84، در قالب یک طرح سیستماتیک (بعد از هر ده ژنوتیپ دو رقم شاهد قرار گرفت)، در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی گچساران، مغان و ایلام مورد ارزیابی قرار گرفت.همچنین تعداد54 ژنوتیپ گندم دوروم در قالب سه فقره آزمایش پیشرفته مقایسه عملکرد ARDYT1،ARDYT2 و ARDYT3 هر کدام با 18 ژنوتیپ هم در ایستگاه های تحقیقات کشاورزی گچساران، مغان و ایلام مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر یک از این آزمایش ها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفیدر 3 تکرار اجرا شد. در طول دوره رویش از صفات مختلف زراعی ومرفوفیزیولوژیکی ژنوتیپ های مورد آزمایش ازقبیل تاریخ ودرصد سبز، قدرت رویش، ارتفاع بوته، روز تابه سنبله رفتن ورسیدن یادداشت برداری گردید.در آزمایش مقدماتی مقایسه عملکرد، پس از برداشت محصول میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها با استفاده از نمودار با میانگین رقم شاهد دهدشت مقایسه شد. در نهایت 64 ژنوتیپ که درمقایسه با رقم شاهد دهدشت عملکرد بالاتری تولید نموده و واجد صفات مطلوب زراعی ومرفوفیزیولوژیکی بودند برای شرکت در آزمایشات پیشرفته مقایسه عملکرد در سال بعدانتخاب شدند.در آزمایشات پیشرفته، پس از برداشت محصول برروی عملکرد دانه ژنوتیپ ها تجزیه واریانس به عمل آمد ومیانگین ها به روش LSD با رقم شاهد دهدشت مقایسه شدند. در نهایت ژنوتیپ هایی که درمقایسه با شاهد عملکرد بالاتری تولید نموده وواجد صفات مطلوب زراعی ومرفوفیزیولوژیکی بودند برای شرکت در آزمایش یکنواخت سراسری سه ساله به نام ERDYT 96-99 سال بعدانتخاب شدند.واژه های کلیدی: مقایسه عملکرد، ژنوتیپ،گندم دوروم