بررسی تاثیرآبیاری و کود ازته بر عملکرد کلزا (رقم پاییزه)

با توجه به اهمیت کلزا در امر تولید روغن پرداختن به بررسی نهاده های مختلف تولید این محصول از اهمیت بسزایی برخوردار است. اصولا کلزا نیاز فراوانی به نیتروژن داشته و محدودیت آب ازجمله عوامل بازدارنده درکشت این محصول به شمار می رود. بنابراین تعیین دور آبیاری به همراه فرمول کودیازت های که درنتیجه آن افزایش عملکرد در کلزا را به دنبال داشته باشد ضروری می باشد. بدین منظور آزمایشی به صورت کرت های خردشده در قالب بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار درایستگاه تحقیقات کشاورزی بروجرد در سال زراعی1381اجرا گردید در این طرح دور آبیاری شامل mm50= I50، mm 75= 75Iوmm100= 100Iتبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A در کرت اصلی و کود ازته از منبع اوره در سه سطح R7/0=N1،R= N2، R3/1=N3(R مقدار اوره مصرفی طبق توصیه بخش تحقیقات تغذیه گیاهی موسسه تحقیقات خاک و آب می باشد)درکرت فرعی در سه نوبت هنگام کاشت، مرحله ساقه دهیمرحله گلدهی مصرف گردید. سطح هر کرت فرعیm2 8/10 و بذر مورداستفاده از رقم RegentXCobra بوده که فاصله بین هر کرت فرعی دو خط نکاشت و فاصله بین هر کرت اصلی و هر تکرار به ترتیب 5/1 و 4 متر در نظر گرفته شد.در مرحله داشت مراقبت های زراعی از قبیل وجین، مبارزه با شته کلزا با استفاده از سم پری مور اعمال گردید پس از برداشت محصول، پارامترهایی از قبیل عملکرد، کار آیی مصرف آب، درصد روغن، ارتفاع بوته، تعداد انشعاب در ساقه اصلی، تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف ووزن هزار دانه به وسیله نرم افزار آماریMSTATCمورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و مقایسه میانگین به وسیله آزمون دانکن انجام شد.نتایج تجزیه مرکب داده های طرح نشان داد که اثر تیمارهای آبیاری بر میزان عملکرد معنی دار است. بطوریکه بیشترین عملکرد در تیمارهایI50 و I75با میزان عملکرد به ترتیب 92/3164 و 82/3145 کیلوگرم در هکتار مشاهده شدکه با تیمار I100 با میزان عملکرد 94/2544 در سطح 5%اختلاف معنی دار داشت. تاثیر تیمارهای کود ازته بر میزان عملکرد معنی دار نشد. اثرات متقابل دور آبیاری و کود ازته بر عملکرد و کار آیی مصرف آب معنی دار شد بطوریکه بیشترین میزان عملکرد از اعمال تیمار I75 N1(آبیاریبر اساس 75 میلی مترتبخیر تجمعی از سطح تشتک تبخیرکلاس Aو مصرف کود ازته به میزانR 7/0 (Rمقدار اوره مصرفی بر اساس توصیه بخش تحقیقات تغذیه گیاهی موسسه تحقیقات خاک و آب) با میزان عملکرد 26/3498 کیلوگرم در هکتار به دست آمد که این افزایش عملکرد بیشتر متاثر از تعداد دانه در غلاف و تعداد غلاف در ساقه اصلی بود.همچنین تاثیر تیمارهای آبیاری و کود ازته بر میزان درصد روغن استحصالی معنی دار نگردید. بنابراین با توجه به این توضیحات انجام آبیاری از اوایل فروردین تا مرحله رسیدگی با دور آبیاری 75 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتکتبخیر کلاس A که بر اساس میانگین دو سال اجرای طرح برابر با 2948 مترمکعب در هکتار می باشد باعث افزایش 18/11 درصدی کار آیی مصرف آب نسبت به آبیاری بر اساس50 میلی متر تبخیر تجمعی از تشت تبخیرکلاسA، گردید. همچنین مصرف کود ازته به میزان 7/0 برابر توصیه بخش تحقیقات تغذیه گیاهی موسسه تحقیقات خاک و آب قابل توصیه می باشد.واژه های کلیدی:کلزا، نیتروژن، آبیاری،کار آیی مصرف آب، عملکرددانه