احداث و نگهداری کلکسیون ارقام محلی خرما در استان کرمان

جمع آوری و حفاظت جامع از ژرم پلاسم خرمای هر استان در واقع حفظ یکی از مهمترین سرمایه های منطقه ای محسوب می شود. از طرفی تحقیقات در مورد مسایل به زراعی، به نژادی و اقتصادی خرما مستلزم در اختیار داشتن یک ژرم پلاسم غنی از خرما است که با ایجاد کلکسیون ارقام مختلف می توان به این مهم دست یافت. ایجاد کلکسیون ها نه تنها در برنامه های اصلاحی بلکه در برنامه های آموزشی، ترویجی و ازدیادی لازم، مهم و موثر است. تحقیق حاضر در دو بخش انجام شد. در بخش اول به منظور احداث کلکسیون جدید در ادامه کلکسیون پیشین در ایستگاه عزیزآباد شهرستان بم، زمینی به مساحت تقریبی 3 هکتار آماده گردید. چاله های کشت به عمق 1×1× 1 با فاصله 8×8 متر در نظر گرفته شد. نخلهای مادری 40 رقم از ارقام محلی خرمای استان کرمان در مناطق خرماخیز استان شناسایی و پلاک گذاری گردیدند. با مساعد شدن فصل کاشت پاجوش های منتخب از پایه های مادری در باغات استان جدا، به محل کلکسیون در ایستگاه منتقل و از هر رقم 10 اصله کشت گردید. به منظور حفاظت از پاجوش های تازه غرس شده از گرما و سرما، هر کدام از آنها با برگ های درخت خرما پوشش داده شدند. متاسفانه به دلیل خرابی موتور پمپ های مربوط به چاه های ایستگاه عزیزآباد طی دو سال بی آبی و حساس بودن پاجوش های تازه کشت شده، تلاش ها در جهت زنده ماندن آنها و آبیاری با تانکر هم جوابگو نبوده و کلیه نهال ها پس از دو سال از بین رفتند. در بخش نگهداری کلکسیون فعلی خرما در ایستگاه عزیزآباد،که ژرم پلاسم موجود در آن حدود 100 رقم از ارقام خرمای کشور ایران را شامل می شود، خوشبختانه با مقاومتر بودن درختان به شرایط کم آبی، آسیب های وارده کمتر بود و با اعمال عملیات به باغی، درختان در شرایط مطلوبی قرار دارند. واژه های کلیدی: ارقام خرما، کلکسیون، بم، پاجوش