مطالعه ی برخی شاخص های زیستی مهم در افزایش بهره وری تولید انبوه زنبور ‭Trichogramma brassicae Bezd‬

نوع محتوی: طرح پژوهشی
Language: Persian
استان موضوع گزارش: تهران
شهر موضوع گزارش: تهران
Document ID: R-1053207
Publish: 16 February 2019
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
View: 229
Pages: 46
Publish Year: 1394

نسخه کامل Research منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Research:

Abstract:

سالانه حدود ‮‭650‬ کیلوگرم زنبور ‭Trichogramma sp. ‬که معادل حدود ‮‭32/500/000/000‬ فرد است در ایران توسط بخش خصوصی تولید و رها سازی می شود. شواهد نشان می دهد برای این مقدار تولید زنبور، تقریبا ‮‭2/50‬ تا 6 برابر آن تخم میزبان (معمولا بید غلات) تولید می شود. تا کنون ارزیابی دقیقی از وضعیت اقتصادی این صنعت در ایران صورت نگرفته است. این مطالعه شاید آغازی برای بررسی دقیق تر و ارایه راهکارهای مناسب برای اقتصادی تر کردن این صنعت بر اساس روش دموگرافی باشد. در این بررسی ابتدا کلنی جمعیت بید غلات ‭Sitotroga cerealella ‬، بید آرد ‭Ephestia kuehniella ‬و زنبور ‭Trichogramma brassicae ‬با کد ‮‭113‬‭A ‬در اتاق های حرارت ثابت مجزا و همگی تحت شرایط دمایی ‮‭25 1‬ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ‮‭60 10‬ درصد و دوره روشنایی ‮‭8:16‬ برای زنبور و حشرات بالغ میزبان و تاریکی کامل برای دوره رشد نابالغ میزبان ها، تشکیل شد. قبل از شروع آزمایش، میزبان ها و زنبور 4 ،‭T. brassicae ‬نسل روی هر میزبان پرورش داده شدند. برای بررسی صفات زیستی و جمعیتی زنبور روی تخم هر میزبان، ‮‭10‬ جفت زنبور با طول عمر ‮‭0-24‬ ساعت از هر کلنی برای مدت 4 ساعت در یک لوله آزمایش 2ا‮‭20‬ سانتی متری محبوس و ‮‭100‬ عدد تخم میزبان مرتبط به صورت جداگانه در اختیار آنها قرار داده شد. بعد از زمان ذکر شده تخم ها از دسترس زنبورها خارج و تا ظهور زنبور های کامل در شرایط دمایی ‮‭25 0/5‬ درجه سلسیوس، رطوبت نسبی ‮‭60 5‬ درصد و دوره روشنایی ‮‭8:16‬ پرورش داده شدند. زنبورهای حاصل از هر میزبان بصورت جفتی با اختصاص یک شماره متناسب با زمان ظهور درون لوله های 1ا‮‭10‬ سانتی متری محبوس و تا زمان مرگ، روزانه حدود ‮‭100‬ تخم از میزبان مربوط در اختیار آنها قرار داده شد. به این صورت، دوران رشد نابالغ، زمان ظهور، تعداد و نسبت زنبورهای والد و نتاج حاصل ثبت شد. برای اندازه گیری پارامتر های زیستی میزبان ها نیز تعداد ‮‭20‬ جفت شب پره از هر میزبان با طول عمر ‮‭0-24‬ ساعت درون قیف های تخمریزی محبوس و پس از 4 ساعت از بین دستجات تخم، ‮‭100‬ عدد تخم از هر میزبان انتخاب شد. برای میزبان ‭S. cerealella ‬هر تخم در کنار 2 عدد دانه ی جو یک اندازه در یک پتری دیش قرار داده شد و روزانه در شرایط ذکر شده مورد بازدید قرار گرفت. زمان تفریخ تخم ها با مشاهده ی پوسته تخم ثبت شد. انتهای دوران لاروی نیز با مشاهده ی روزنه ی ایجاد شده توسط لارو سن آخر برای سهولت خروج پروانه از دانه، ثبت گردید. با ظهور حشرات کامل، پروانهصهای نر و ماده (با تعیین جنسیت از طریق بند انتهایی شکم) بصورت جفتی در قوطیصهای فیلم محبوس و در ظروف با توری مناسب پوشانده شد و به صورت بر عکس روی یک صفحه کاغذی چهار خانه قرار داده شد. روزانه تا زمان مرگ پروانه ها، تعداد تخمصهای گذاشته شده به تفکیک هر جفت ثبت شد. تخم های هر جفت پروانه نیز بصورت گروهی تا ظهور نتاج، پرورش داده شدند. همین روش برای میزبان ‭E. kuehniella ‬با دو گرم آرد به ازای هر تخم انجام شد. بنابر این طول دوره رشدی مراحل نابالغ، میزان مرگ و میر، درصد ظهور، نسبت جنسی طول عمر و باروری روزانه ثبت گردید. داده های مربوط به دوره رشدی نابالغ زنبور و میزبان ها در قالب طرح کاملا تصادفی و با رویه ی ‭GLM ‬در نرم افزار ‭SAS ‬انجام شد. داده ها مربوط به جداول زندگی و تولید مثلی نیز در نرم افزار اکسل تنظیم و با روش مرسوم تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد طول دورهصی رشدی حشرات نر و ماده در بید غلات و آرد از مرحلهصی تخم تا حشرات کامل به ترتیب ‮‭58/31 1/33‬ و ‮‭54/04 1/17‬ روز و ‮‭66/57 3/47‬ و ‮‭61/05 1/81‬ روز بدست آمد که به وضوح نشان دهنده طولانی تر بودن دوره رشد و نمو جنس نر در این دو حشره و به طور کلی طولانی تر بودن دوره نشو و نمای بید آرد نسبت به بید غلات می باشد. طول دوران نابالغ افراد نر و ماده زنبور تقریبا مشابه و به ترتیب ‮‭10/89 0/096‬ و ‮‭11/03 0/22‬ روز و ‮‭10/067 0/046‬ و ‮‭10/078 0/044‬ روز روی تخم بید آرد و بید غلات به طول انجامید. در ادامه مشخص شد میانگین مجموع تعداد تخمصهای تولید شده (نرخ ناخالص باروری) توسط یک فرد مادهصی شبصپرهصی بید آرد و بید غلات به ترتیب ‮‭430/5‬ و ‮‭122/68‬ عدد تخم / ماده میصباشد که از این مقدار به ترتیب تعداد ‮‭354/4‬ و ‮‭120/22‬عدد تخم، بارآوری ناخالص داشتهصاند. به همین صورت میانگین نرخ خالص باروری و بارآوری برای این حشرات به ترتیب ‮‭324/7‬ و ‮‭282/5‬ و ‮‭111/79‬ و ‮‭109/55‬ تخم به ازای هر شب پره ماده بوده است. نتایج بررسی صفات تولید مثلی زنبور ‭T. brassicae ‬ثابت کرد نرخ ناخالص و خالص تولید مثل زنبور روی تخم بید آرد و بید غلات به ترتیب ‮‭20/06‬ و ‮‭23/84‬ تخم ماده به ازای هر زنبور ماده و ‮‭14/21‬ و ‮‭16/21‬ نتاج ماده به ازای هر زنبور ماده است. مطالعات دموگرافیک ثابت کرد نرخص خالص تولید مثل به ترتیب ‮‭62/93‬ (نتاج ماده به ازای هر ماده) برای بید آرد و ‮‭30/097‬ (نتاج ماده به ازای هر ماده) برای بید غلات است. نرخ های ذاتی و متناهی افزایش جمعیت ‭E. kuehniella ‬به ترتیب معادل ‮‭0/064‬ و ‮‭1/0660‬ بر روز (1-روز ) و همین پارامترها در ‮‭0595/0‬ ‭S. cerelella ‬و ‮‭1/0613‬ (1-روز ) محاسبه شد. در ادامه نتایج نشان داد که هر نسل بید آرد ‮‭64/24‬ و در بید غلات ‮‭57/17‬ روز طول میصکشد. محاسبات پارامترهای جدول زندگی زنبور ‭T. brassicae ‬روی مرحله تخم بید آرد و بید غلات مشخص کرد نرخ ناخالص و خالص تولید مثل این زنبور روی بید آرد به ترتیب ‮‭20/06‬ تخم ماده /ماده و ‮‭6/12‬ نتاج ماده / ماده و روی بید غلات به ترتیب ‮‭13/32‬ تخم ماده / ماده و ‮‭5/79‬ نتاج ماده / ماده بوده است. نرخ ذاتی رشد زنبور ‭T. brassicae ‬روی تخم بید آرد ‮‭0/162‬ و روی تخم بید غلات ‮‭0/166‬ بر روز بود. نتایج اتحاد سامانه ی پرورش میزبان- پارازیتویید ‭(Trichogramma-Ephestia) ‬اثبات کرد برای هر دوره پرورش بید آرد به ازای ه