بررسی خصوصیات زراعی و مقایسه عملکرد دانه ژنوتیپ های پیشرفته نخود سفید در کشت بهاره مناطق سردسیر دیم

به منظور دستیابی به ارقام پرمحصول نخود، مقاوم به شرایط نامساعد و تنش های محیطی و دارای صفات زراعی مطلوب، این پروژه با 2 آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته 1 و 2 ، هر کدام با ‮‭16‬ لاین و رقم نخود سفید در 3 تکرار، مشتمل بر 3 شاهد (نخود ثمین، محلی جم و قزوین) و در دو ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه وکردستان در سال زراعی ‮‭1393-94‬ اجراگردید. درآزمایش پیشرفته،1 نتایج تجزیه واریانس مرکب صفات نشان داد، بین ژنوتیپ ها از نظر وزن صددانه و ارتفاع بوته، اختلاف آماری بسیار معنی دار1%) ( وجود داشت. مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها نشان داد، شاهد قزوین با میانگین ‮‭483‬ کیلوگرم درهکتار، بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود. همچنین ژنوتیپ های شماره 3‭(FLIP ‬‮‭254-08‬‭C)‬، ‮‭11‬‭(FLIP ‬‮‭112-08‬‭C) ‬و1‭(FLIP ‬‮‭29-01‬‭C)‬، به ترتیب با ،‮‭437 450‬ و ‮‭434‬ کیلوگرم درهکتار، عملکرد دانه بیشتری نسبت به شاهد ثمین(‮‭432‬ کیلوگرم درهکتار) و جم(‮‭422‬ کیلوگرم درهکتار) داشتند. کمترین عملکرد دانه، مربوط به ژنوتیپ شماره 2 با ‮‭324‬ کیلوگرم درهکتار بود. مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ های آزمایش پیشرفته 2 در ایستگاه مراغه نشان داد، ژنوتیپ های شماره ‮‭12‬ ‭(ILC ‬‮‭1929‬)، 3 ‭(FLIP ‬‮‭200-08‬‭C) ‬و 6 ‭(FLIP ‬‮‭50-03‬‭C) ‬به ترتیب با ،‮‭184 189‬ و‮‭180‬ کیلوگرم درهکتار، دارای عملکرد دانه بیشتر از شاهد قزوین(‮‭148‬ کیلوگرم درهکتار)، ثمین(‮‭120‬ کیلوگرم درهکتار) وجم(‮‭96‬ کیلوگرم درهکتار) بودند وکمترین عملکرد مربوط به ژنوتیپ شماره 2 با ‮‭64‬ کیلوگرم درهکتار بود و در آزمایش پیشرفته 2 ایستگاه کردستان، ژنوتیپ های شماره‮‭10‬ ‭(FLIP ‬‮‭85-88‬‭C)‬، 6 ‭(FLIP ‬‮‭50-03‬‭C) ‬و‮‭12‬ (‮‭1929‬ ‭ILC) ‬به ترتیب با میانگین ،‮‭689 708‬ و ‮‭676‬ کیلوگرم درهکتار، عملکرد دانه بیشتری در مقایسه با شاهد جم(‮‭668‬ کیلوگرم در هکتار)، قزوین(‮‭578‬ کیلوگرم درهکتار) و ثمین (‮‭513‬ کیلوگرم درهکتار) داشتند. در این پروژه و در مجموع 2 ایستگاه، از آزمایش پیشرفته،1 تعداد 6 ژنوتیپ (شماره های ،1 ،3 ،7 ،‮‭9 8‬ و ‮‭11‬) و از آزمایش پیشرفته ،2 تعداد 8 ژنوتیپ (شماره های ،1 ،3 ،6 ،‮‭10‬،9 ،‮‭12 11‬ و‮‭13‬) جهت بررسی های بیشتر انتخاب شدند. واژه های کلیدی : نخود، ژنوتیپ، عملکرد دانه، دیم