بررسی اثرمکمل جلبکهای دریایی برافزایش بازماندگی، رشد و سلامت میگوهای سفید غربی ‭Litopenaeus vannamei‬

استفاده از آنتی بیوتیکها در آبزی پروری به دلیل اثرات بد جانبی مثل افزایش مقاومت میکروبی و بازمانده آنتی بیوتیکی محدود شده و دانشمندان به دنبال یافتن جایگزین هایی برای پیشگیری و کنترل بیماریهای آبزیان هستند. با توجه به غنی بودن جلبکهای دریایی از مواد غذایی و ترکیبات بیواکتیو، هدف از اجرای این تحقیق بررسی پتانسیل و امکان استفاده از جلبکهای بومی خلیج فارس در صنعت تکثیر و پرورش میگو به منظور بهبود کیفیت رشد، بازماندگی و مقاومت پست لاروهای میگو در برابر عوامل بیماریزا بخصوص ویبریوها می باشد. بدین منظور 7 گونه جلبک دریایی پرسلولی از سواحل استان بوشهر از سه گروه عمده جلبکها شامل جلبکهای سبز ‭(C.iyengarii)‬، جلبکهای قهوه ای ‭(Sargassum angustifolium ‬و ‭Sargassum ilicifolium) ‬و جلبکهای قرمز ‭(Gracilaria corticata‬، ‭Kappaphycus alvarezii ‬و ‭Laurencia snyderiae) ‬جمع آوری و شناسایی شد. سپس عصاره های آبی، اتانولی، متانولی و کلروفرمی از جلبکهای مذکور به روش خیساندن تهیه شد. در آزمایشگاه فعالیت ضدباکتریایی عصاره های مختلف جلبکها علیه باکتریهای گرم مثبت ‭(S.aureus ‬و ‭B.subtilis) ‬و گرم منفی ‭(V.harveyi‬، ‭V.alginolyticus ‬و ‭E.coli) ‬به روش انتشار در آگار و بررسی ‭MIC‬و ‭MBC‬مورد ارزیابی قرار گرفت، فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ها نیز به روش حذف رادیکال آزاد ‭DPPH ‬و تعیین ‭EC‬‮‭50‬ بررسی شد. براساس نتایج این دو آزمون به جز عصاره آبی که فعالیت آنتی باکتریالی کمی داشت ، سایر عصاره های چهار گونه از جلبک ها به نامهای ‭S.angustifolium‬، ‭L.snyderiae‬، ‭K.alvarezii ‬و ‭G.corticata ‬جهت آزمایشات تجربی و استفاده در جیره غذایی بچه میگوها، به روش غنی سازی با آرتمیا ‭(Bio-Encapsulation) ‬انتخاب شدند. قبل از غنی سازی آرتمیا، اثر سمیت عصاره های مذکور از طریق تعیین ‮‭24 , LC‬‮‭50‬ ساعته آنها برای ناپلی آرتمیا بررسی شد. از نتایج این بخش از پروژه، عصاره اتانلی برای غنی سازی ناپلی آرتمیا و استفاده در جیره غذایی بچه میگوها انتخاب شد. پس از غنی سازی ناپلی آرتمیا، توسط غلظتهای مختلف عصاره اتانولی جلبکهای منتخب، بچه میگوهای تهیه شده (‮‭22‬‭PL) ‬در ‮‭12‬ گروه و هر گروه با سه تکرار و ‮‭100‬ عدد پست لارو در هر تکرار به نامهای کنترل منفی، کنترل مثبت، (‮‭200‬‭)S‬، (‮‭400‬‭)S‬، (‮‭600‬‭)S‬،(‮‭200‬‭)L‬،(‮‭400‬‭) L‬،(‮‭600‬‭)L‬، (‮‭300‬‭)G‬، (‮‭600‬‭)G‬، (‮‭300‬‭)K ‬و (‮‭600‬‭)K ‬تیماربندی شدند. تیمارهای کنترل منفی و کنترل مثبت از جیره غذایی پایه به علاوه آرتمیای غنی سازی نشده و تیمارهای مختلف علاوه بر جیره پایه از آرتمیای غنی سازی شده با غلظتهای مختلف عصاره اتانولی جلبکهای منتخب طی ‮‭30‬ روز دوره پرورش استفاده کردند. به منظور ایجاد شرایط آلودگی مصنوعی همه تیمارها به جز کنترل منفی از روز اول ذخیره سازی به مدت ‮‭30‬ دقیقه در معرض باکتری ویبریو هاروی با دز غیر کشنده ‭CFU/ml‬‮‭107‬ قرار گرفتند و پس از هر تعویض آب ‮‭10‬ میلی لیتر از این دز به آب پرورش همه تیمارها به جز کنترل منفی اضافه می شد. پس از ‮‭30‬ روز پرورش، درصد بازماندگی، وزن کسب شده و درصد نرخ رشد ویژه در گروههای مختلف بررسی شد. به منظور ارزیابی بار آلودگی ویبریویی، هر ‮‭10‬ روز تعداد 5 عدد پست لارو به صورت تصادفی از کلیه گروههای شاهد و تیمار نمونه گیری شده و مورد شمارش باکتریایی قرار می گرفتند. نتایج آزمون نشان داد، بار آلودگی ویبریویی گروه کنترل منفی نسبت به همه گروهها کمتر بود و برعکس آن بار آلودگی در گروه کنترل مثبت نسبت به همه گروهها بیشتر بود. از میان سایر تیمارها بیشترین بار آلودگی متعلق به تیمار(‮‭200‬‭)L ‬با میانگین ‮‭105‬ا‮‭0/5 0/01‬ کلنی در گرم بافت و کمترین آن متعلق به تیمار(‮‭600‬‭)L ‬با ‮‭104‬ا‮‭0/6 0/03‬ کلنی در گرم بافت بود. نتایج بازماندگی نشان داد، پس از گروه کنترل منفی، بیشترین درصد بقا متعلق به گروه (‮‭600‬‭)G ‬با ‮‭79/4 6/6‬ درصد و پس از آن گروههای (‮‭300‬‭)S ‬و (‮‭600‬‭) K‬با میزان به ترتیب ‮‭73/3 7/3‬ و ‮‭70/6 6/6‬ درصد بود که نسبت به گروه کنترل مثبت با درصد بقای ‮‭33/3 6/6‬ اختلاف معنی داری داشتند (‮‭0/01‬‭> P). ‬این تحقیق همچنین نشان داد پارامترهای رشد در همه گروههای تیمار که از عصاره اتانولی جلبکهای مختلف با دزهای متفاوت استفاده کرده بودند نسبت به گروه کنترل مثبت بهتر بود (‮‭0/05‬‭> P). ‬پس از پایان دوره پرورش ‮‭10‬ عدد از میگوهای باقیمانده هر تکرار را پس از ضد عفونی و شستشو، با همان نام ذخیره سازی شد، شرایط پرورش و تغذیه بدون افزودن باکتری به مدت ‮‭10‬ روز دیگر ادامه پیدا کرد. پس از این ‮‭10‬ روز کلیه تیمارها با دز کشنده ویبریو هاروی ‭(cfu/ml‬‮‭108‬ا3) مواجه شدند. نتایج نشان داد، همه میگوهای کنترل منفی زنده ماندند، در مقابل بیش از ‮‭90‬ درصد کنترل مثبت تلف شدند و کلیه بچه میگوهایی که از طریق آرتمیای غنی سازی شده غلظتی از عصاره اتانولی یکی از جلبکهای دریایی دریافت کرده بودند در مواجهه با باکتری تلفات کمتری نسبت به گروه کنترل مثبت داشتند (‮‭0/01‬‭> P). ‬این مطالعه نشان داد عصاره اتانولی جلبکهای منتخب از خلیج فارس برای بهبود رشد، بازماندگی و کنترل بیماریهای میگو در مراکز تکثیر مفید است. کلید واژه ها: جلبکهای دریایی، خلیج فارس، میگوی وانامی، رشد، بازماندگی، ویبریوزیس