مقایسه ‭4 ‬روش طبقه بندی نقشه های اراضی و پوشش با استفاده از داده های سنجش از دور

دگرگونی در توسعه و پیشرفت سریع علم و تکنولوژی با خود دستاوردهایی به ارمغان آورده است که بدیهی ترین نتیجه آن صرفه جویی در زمان ، هزینه ، سرمایه گذاری و نیروی انسانی است. افزایش جمعیت و وجود منابع باارزش و محدود ما را وادار می سازد که از روش های مدیریتی دقیق و به روز استفاده نماییم . ظهور رایانه و امکان مبادله پرحجم اطلاعات ، انقلابی در عرصه ارتباطات پدید آورده است. ظهور فنهای سنجش از دور و پیشرفت سریع آن ، انسان را ملزم به استفاده از آن نموده است. فقر نقشه های کاربری و پوشش و به روز نبودن آنها، مدت و هزینه زیاد تهیه نقشه ها ما را بر آن می دارد که از روش های نوین سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور جهت تهیه نقشه ها کمک گرفته شود. لذا باید روش های مختلف تفسیر و استفاده از داده های سنجش از دور (تصاویر ماهواره ای) مورد بررسی و مناسبترین روش طبقه بندی و تهیه نقشه که از دقت بالایی برخوردار می باشد برای منطقه معرفی شود. در این تحقیق روش های مختلف تهیه نقشه اراضی و پوشش برای منطقه شلمانرود با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 7 سنجنده‭ETM+ ‬مربوط به گذر و ردیف ‮‭166-34‬ مربوط به ‮‭15‬ آگوست سال و گذر و ردیف ‭QB‬‮‭6644‬ سنجنده ‭LissIII ‬و ‭Pan ‬ماهواره ‭IRS‬1‭D ‬به تاریخ ‮‭2003/8/9‬ ، با استفاده ار نرم افزار ‭ILWIS‬‮‭3.3‬ مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور پس از وارد کردن تصویر با بررسی همبستگی بین باندها و محاسبه شاخص ‭OIF ‬، بهترین ترکیب باندی (5،4،3) انتخاب شد. عمل طبقه بندی تصویر به چهار روش استفاده از شاخص های پوشش گیاهی ‭(NDVI‬، ‭PVI ‬و ‭SAVI) ‬، نظارت نشده ، نظارت شده تک باند و چند باند ( با استفاده از طبقه بندی کننده های حداکثر احتمال، حداقل فاصله از میانگین و متوازی السطوح یا جعبه ای) و هیبرید انجام گرفت. در محدوده مورد مطالعه هشت طبقه جنگل های انبوه، نیمه انبوه و مخروبه، باغها، مراتع، اراضی زراعی و شالیکاری، اراضی بدون پوشش و مناطق شهری و منابع آبی تشخیص داده شد. در نهایت با مقایسه روش ها و تجزیه و تحلیل دقت هر یک از طبقه بندی ها و مقایسه با واقعیت زمینی ، روش طبقه بندی نظارت شده با دقت ‮‭75/14‬ درصد برای منطقه مورد مطالعه پیشنهاد می گردد. برای تکمیل مطالعه فوق تمامی فریم ‮‭2002 166-34‬‭+ETM (‬که سطحی معادل درصد از استان گیلان را شامل می شود) در محیط نرم افزار ، ‭ENVI ‬و ‭ ILWIS‬وارد و به سه روش طبقه بندی : نظارت نشده ، نظارت شده و هیبرید در ‮‭20‬ کلاس (برنج، منابع آبی، زیتون، توت، چای، نیزار، توتون، ساحل، باغ، صخره، دیمزار، شهری و مسکونی، مناطق لخت و عاری از پوشش، مراتع تخریب یافته، مراتع متوسط، مراتع غنی، جنگلهای مخروبه و کم تراکم، جنگلهای با تراکم متوسط و جنگلهای پرتراکم ) مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد: طبقه بندی هیبرید با توجه به شناخت کلیه کلاسهای معرفی شده و تفکیک نسبتا خوب آن دارای دقت طبقه بندی ‮‭76‬ درصد است. بنابراین توصیه می شود برای مطالعه در مناطق مشابه در محدوده یک حوزه آبخیز از روش طبقه بندی نظارت شده و برای بررسی مناطق وسیع تر و تفکیک عارضه های بیشتر از روش طبقه بندی هیبرید استفاده گردد. کلمات کلیدی: سنجش از دور، ‭ETM+ ‬، ‭IRS ‬، ‭LissIII‬، طبقه بندی ، شاخص پوشش گیاهی، گیلان