برآورد میزان ترسیب کربن در توده های شاخه زاد بلوط کامفیروز استان فارس

در این پژوهش، طرح جنگل داری کامفیروز در استان فارس با گونه غالب بلوط ایرانی ‭(Quercus brantii) ‬بهصعنوان منطقه موردمطالعه برای تعیین میزان ترسیب کربن انتخاب شده است. تعداد ‮‭30‬ اصله درخت شاخه زاد بلوط با حداقل قطر جست 5 سانتی متر به صورت آماربرداری طبقهصای تصادفی انتخاب شد، بهصطوریصکه در هر طبقه قطری 5 سانتیمتری، 3 درخت مورد اندازه گیری قرار گیرد. سپس عاملصهای تعداد جست، قطر جست، ارتفاع کل، ارتفاع تاج، قطر بزرگ و کوچک تاج آن ها اندازه گیری شد. برای تعیین میزان کربن موجود درخاک، از عمق صفر تا ‮‭30‬ سانتیصمتری از پلات های 5ا5 متر نمونهصگیری شد و در آزمایشگاه میزان کربن آلی خاک اندازه گیری شد. نمونه هایی نیز از اندام های مختلف درخت مثل ریشه، تنه، سرشاخه و برگ تهیه و مقدار درصد کربن خالص در هرکدام از گونه ها در آزمایشگاه به طور مجزا محاسبه شد. نتایج این تحقیق نشان داد میزان کربن ترسیبصشده در هر هکتار از جنگل ‮‭27/8‬ تن میصباشد که ‮‭16‬ تن آن در خاک و ‮‭11/8‬ تن مربوط به اندام های مختلف درختان بلوط است. درنتیجه ‮‭102/09‬ تن (‮‭58/95‬ تن در خاک و ‮‭43/14‬ تن در اندام های مختلف) دیصاکسیدکربن توسط گونه بلوط ایرانی در هر هکتار جذب شده است. نتایج آزمون دانکن نشان داد بین کربن ترسیبصشده در تنه با سایر اندامصهای درخت و همچنین بین طبقهصهای قطری مختلف جست ها اختلاف معنی داری وجود دارد. برآورد ارزش اقتصادی ترسیب کربن در این توده نشان داد که هر هکتار از جنگل بلوط ایرانی، ترسیب کربن ارزشی بهصمیزان ‮‭6193/94‬ دلار داشته که ارزش سالانه آن برابر ‮‭154/84‬ دلار است. این بررسیصها نشان داد که منطقه کامفیروز از پتانسیل بسیار بالایی جهت ذخیره و جذب کربن برخوردار است، بنابراین برای افزایش ترسیب کربن و ارزش آن باید تولید را افزایش داد که این کار از طریق غنیصسازی جنگل امکان پذیر می باشد. این امر در منطقه کامفیروز که دارای توده های شاخه زاد بلوط بوده و از نظر تولید چوب اهمیت زیادی ندارد، بسیار ضروری بهصنظر میصرسد. واژه های کلیدی: ترسیب کربن، شاخهصزاد، بلوط ایرانی، کامفیروز، فارس.