شناخت مناطق اکولوژیک کشور منطقه ارومیه ‭11-38 NJ‬

نوع محتوی: طرح پژوهشی
Language: Persian
استان موضوع گزارش: تهران
شهر موضوع گزارش: تهران
Document ID: R-1057632
Publish: 16 February 2019
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
View: 223
Pages: 212
Publish Year: 1391

نسخه کامل Research منتشر نشده است و در دسترس نیست.

  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Research:

Abstract:

طرح شناخت مناطق اکولوژیک کشور از سال ‮‭1368‬ آغاز و به مرور با گسترش طرح، استانهای مختلف را تحت پوشش قرار داده است. کتاب تیپهای گیاهی منطقه ارومیه شامل محدوده یک برگ نقشه توپوگرافی سازمان جغرافیایی کشور به شماره ‮‭11‬‭-NJ‬‮‭38‬ از سری K‮‭551‬ به وسعت حدود ‮‭1470670‬ هکتار تحت عنوان "تیپ های گیاهی منطقه ارومیه" انتشار می یابد. منطقه مورد مطالعه در موقعیت جغرافیایی ‮‭45 00‬ تا ‮‭46 30‬ طول شرقی و ‮‭37 00‬ تا ‮‭38 00‬ عرض شمالی واقع شده است. این منطقه در محدوده استانهای آذربایجان شرقی و غربی قرار گرفته و مراکز عمده جمعیتی آن شامل ارومیه، مراغه، ملکان، خسروشهر، آذرشهر، اسکو، عجب شیر، بناب، اشنویه، قوشچی، گنگچین و سیلوانه می باشد. دامنه تغییرات ارتفاعی در این منطقه بسیار زیاد بوده و از ارتفاع ‮‭1280‬ متر از سطح دریا در اطراف دریاچه ارومیه تا ‮‭3707‬ متر در قله کوه قوچ گلی داغی در ارتفاعات شمالی کوه سهند متغیر است. میزان بارش متوسط سالانه نیز از حدود ‮‭300‬ تا ‮‭600‬ میلی متر متفاوت است. با پیمایش صحرایی قسمتهای مختلف منطقه، تیپهای گیاهی با استفاده از روش سیمای ظاهری و با توجه به ترکیب گونه ای بر اساس وضعیت فعلی تفکیک شده و بر روی نقشه های توپوگرافی ‮‭50000:1‬ با درج نام یک تا سه گونه غالب مشخص شدند. بعلاوه ویژگی های محیطی هر تیپ و گونه های گیاهی همراه مشاهده شده در آن نیز ثبت گردید. بر اساس نتایج طرح شناخت منطقه ارومیه، به طور کلی استفاده از اراضی منطقه در حال حاضر به شرح زیر است: تیپ های گیاهی مرتعی با وسعت ‮‭375447/78‬ هکتار، ‮‭25/53‬ درصد کل سطح منطقه مورد مطالعه را در بر گرفته اند. اراضی زراعی شامل زراعت های آبی و دیم و اراضی آیش، باغهای مثمر و غیرمثمر با ‮‭627970/81‬ هکتار وسعت، ‮‭42/7‬ درصد کل منطقه را شامل می شود. اراضی سنگلاخی و ارتفاعات و مناطق با رخنمون سنگی با وسعت ‮‭15317/35‬ هکتار، ‮‭1/04‬ درصد کل سطح منطقه را پوشش می دهند. اراضی فاقد پوشش گیاهی و با پوشش کمتر از 2 درصد با وسعت ‮‭61654/22‬ هکتار، ‮‭4/19‬ درصد از سطح منطقه را به خود اختصاص داده اند. همچنین سطح اندکی معادل ‮‭914/84‬ هکتار برابر با ‮‭0/06‬ درصد از سطح منطقه، به عنوان چمنزارهای طبیعی و متراکم شناسایی گردید. اراضی ساخته شده یا مراکز جمعیتی نیز محدوده ای برابر با ‮‭24714/94‬ هکتار برابر با ‮‭1/68‬ درصد سطح منطقه را در بر می گیرند. ‮‭362966/59‬ هکتار از وسعت دریاچه ارومیه نیز در محدوده این برگ واقع شده و ‮‭24/68‬ درصد سطح منطقه را پوشش می دهد. چالابهای کویری، اراضی مرطوب و ماندابی، اراضی پست و گود که در بخش قابل توجهی از سال در زیر آب قرار دارند با وسعت ‮‭1632/4‬ هکتار، ‮‭0/12‬ درصد کل سطح منطقه را پوشش می دهند. این اراضی فاقد پوشش گیاهی و یا دارای پوشش ناچیز از گونه های ماندابی می باشند(نمودار 1). از مجموع ‮‭55‬ تیپ گیاهی مرتعی که در قالب ‮‭14‬ گروه گیاهی تفکیک گردیده، گروه تیپ های گیاهی ‭Acanthophyllum microcephalum ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭3789/52‬ هکتار، ‮‭1/01‬ درصد سطوح تحت پوشش گیاهی طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Achillea sp. ‬با 2 تیپ به مساحت ‮‭6534/14‬ هکتار، ‮‭1/74‬ درصد از پوشش گیاهی طبیعی منطقه را تشکیل می دهد. گروه تیپ های گیاهی ‭Agropyron sp. ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭8832/53‬ هکتار، ‮‭2/35‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را شامل می شود. گروه تیپ های گیاهی ‭ Artemisia fragrans ‬با 7 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭27181/18‬ هکتار، ‮‭7/25‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را در بر می گیرد. گروه تیپ های گیاهی ‭Astragalus aureus ‬با 3 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭40537/54‬ هکتار، ‮‭10/8‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Astragalus brachyanus ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭15737/88‬ هکتار، ‮‭4/19‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Astragalus microcephalus ‬با ‮‭10‬ تیپ به وسعت ‮‭80398/8‬ هکتار، ‮‭21/41‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را شامل می شود. گروه تیپ های گیاهی ‭Astragalus sp. ‬با 6 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭22744/63‬ هکتار، ‮‭6/06‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Bromus tomentellus ‬با 3 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭28449/4‬ هکتار، ‮‭7/58‬ درصد پوشش گیاهی طبیعی منطقه را در بر می گیرد. گروه تیپ های گیاهی ‭Cirsium congestum ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭2790/01‬ هکتار، ‮‭0/74‬ درصد پوشش طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Halocnemum strobilaceum ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭48033/63‬ هکتار، ‮‭12/79‬ درصد پوشش طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Onobrychis cornuta ‬با 2 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭2507/2‬ هکتار، ‮‭0/67‬ درصد پوشش طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. گروه تیپ های گیاهی ‭Salsola sp. ‬با 4 تیپ گیاهی به وسعت ‮‭72377/71‬ هکتار، ‮‭19/28‬ درصد پوشش طبیعی منطقه را به خود اختصاص داده است. همچنین تیپهای گیاهی منفرد مشتمل بر 8 تیپ گیاهی با وسعت ‮‭15533/6‬ هکتار، ‮‭4/14‬ درصد از سطح منطقه را به خود اختصاص داده اند. خلاصه مشخصات تیپ های مرتعی در جدول 1 و نقشه ها و تصاویر تیپ های گیاهی منطقه مورد مطالعه در پیوست ارایه شده است.