تاثیر تغییر کاربری اراضی مرتعی به دیم بر شاخص های کیفیت خاک در منطقه فریدن اصفهان

مراتع از بزرگترین منابع اراضی در دنیا بوده و از اهمیت اقتصادی وزیست محیطی زیادی برخوردار می باشند. استفاده نامناسب از منابع طبیعی از جمله خاک سبب تخریب و فرسایش خاک می شود. برای کنترل تخریب و فرسایش خاک باید عوامل موثر برآن شناخته شود. مطالعات کیفیت خاک در شناسایی اثرات مدیریت های منفاوت در عرصه های کشاورزی و منابع طبیعی از تخریب مرتع و جنگل ها و احیا اراضی از اهمیت زیادی برخوردار است. بررسی چنین مطالعاتی که اثرات مدیریتی برکیفیت خاک در کوتاه مدت را نشان می دهند می توانند راه حل های مفیدی جهت شناخت مدیریتهای پایدار در هر منطقه به منظور جلوگیری از تخریب خاک، ایجاد و تثبیت تولید پایدار و حفظ محیط زیست را شامل شوند. بدین منظور مطالعه ای در منطقه فریدن در استان اصفهان با هدف بررسی شاخصهای کیفیت خاک در سه کاربری اراضی و در سه شیب انجام شد. سه کاربری اراضی شامل مرتع، دیم زار رها شده و دیم در سه شیب ‮‭10‬-،‮‭10-20 0‬ و ‮‭20-30‬ انتخاب گردید. انتخاب اراضی به نحوی بود که حداقل ‮‭10‬ سال از تغییر کاربری آنها گذشته و از نظر زمین شناسی، پوشش گیاهی و نوع مدیریت یکسان باشند. شاخصهای کیفیت خاک در دیمزار دایر، دیمزار رها شده و مرتع در سه کلاس شیب و در دو فصل رشد و خارج رشد بررسی و به مقایسه این فاکتورها پرداخته شد تا تاثیر روند تغییر کاربری اراضی برشاخصهای کیفیت خاک و فرسایش مشخص گردد. نمونه های خاک سطحی (‮‭0 -15‬) سانتی متر به صورت مرکب برای مشخص کردن خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و همچنین شاخصهای کیفیت خاک شامل ازت، فسفر، پتاسیم، هدایت الکتریکی، اسدیته، ظرفیت تبادل کاتیونی، وزن مخصوص ظاهری، مواد آلی، نفوذپذیری، میزان رس جدا شده با آب ،تنفس خاک، میزان سختی خاک سطحی و مقدار فرسایش به وسیله بارانساز انجام پذیرفت. تجزیه و تحلیل داده ها توسط برنامه آماری ‭SAS ‬و مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن انجام شد.