بررسی امکان تزریق آب خروجی مزارع پرورش ماهیان سردآبی به آب های زیرزمینی در فصول غیر کشاورزی

در پرورش ماهیان قزل آلا در استخرهای دو منظوره کشاورزی، اگر پساب این استخرها آلوده نباشد می توان در مورد راهکارهای مناسب جهت بازچرخانی آن به سفره زیر زمینی چاره اندیشی کرد. در این طرح وضعیت فیزیکی و شیمیایی و آلاینده های آب در ورودی و خروجی پنج کارگاه پرورش قزل آلادرپنج شهرستان استان آذربایجان شرقی درسال ‮‭1385‬تا ‮‭1387‬ مورد ارزیابی قرار گرفت . آنالیز آب بر اساس روش استاندارد اداره بهداشت عمومی آمریکا انجام شد. همچنین اطلاعات سفره های آب زیر زمینی ، وضعیت اقلیمی در ده سال اخیر ، اطلاعات مربوط به لوگ حفاری و مشخصات فنی چاههای پیزومتری در یک کارگاه بطورکامل پردازش و بررسی شده است . با توجه به داده های حاصل از آنالیز نمونه آب در خروجی استخرهای مورد مطالعه دامنه غلضت( برحسب میلیگرم درلیتر) بعضی پارامترهای اندازه گیری شده به قرار زیر میباشد : ( : ‮‭9/1‬ ‭BOD ‬تا ‮‭3/2‬ ) و ( ‮‭4/3‬ ‭: COD ‬تا ‮‭34/1‬ ) و ( ‮‭6/26‬ ‭: TSS ‬تا ‮‭42/7‬ ) و ( نیتریت : ‮‭0/003‬ تا ‮‭0/136‬ ) و ( ارتوفسفات : ‮‭0/017‬ تا ‮‭0/067‬ ) و ( ‮‭75/7‬ ‭: pH ‬تا ‮‭8/28‬ )و(‮‭500‬ ‭: EC ‬تا ‮‭1847‬ ) . بر اساس نتایج حاصل بین ورودی ها و خروجی ها در کلیه استخرهای مورد بررسی از نظر عوامل کلر، سولفات ، سدیم ، پتاسیم، کل نیتروژن ،فسفر محلول ، کل فسفر، کلسیم ،سختی کل ،منیزیم ، قلیاییت،و سیلیس در سطح ‮‭95‬ درصد اطمینان تغییرات معنی دار مشاهده نمی شود. بررسی داده های آنالیز آب مربوط به دیگر فاکتور های فیزیکی و مقایسه این داده ها با مراجع استاندارد ملی و بعضی استانداردهای جهانی موید آن است که درحال حاضر کلیه عوامل ذکر شده به منظور بازچرخانی آب خروجی این استخرها درحد مجاز است و آلودگی مشاهده نمی شود وبه لحاظ غلظت فلزات سنگین (مس ،روی ،کادمیم،سرب،آهن کروم ) نیز در حد مجاز است . موردی که در اکثر کارگاههای مورد بررسی مشاهده می شد عدم دقت در تصفیه مواد معلق است. زمانی که این مواد معلق در آب باقی بمانند فرصت انحلال و تجزیه آنها فراهم می شود . در آن صورت شاخص های آلودگی را تحت تاثیر قرارداده واحتمالا کیفیت آب را نا مناسب خواهند کرد . لذا بایستی راهکارهای مناسب جهت حذف مواد معلق بکارگیری شود . برای بازچرخانی آب خروجی استخرها به سفره آب زیر زمینی می توان از روشهای حوضچه ای و پخش آب (آبیاری) و در مناطقی که سفره آب در عمق زمین است از روش چاه جاذب استفاده کرد که البته روش چاه جاذب به دلیل پیچیدگی و پرهزینه بودن در کارگاههای کوچک مقرون به صرفه نیست . بایستی توجه داشت تغییر وضعیت ( بعنوان مثال تغییر دبی ، افزایش غیر عادی دما، افزایش تراکم ماهیان ، کاهش کیفیت غذا ، عدم اعمال مدیریت صحیح درکارگاه و...) ممکن است با عث کاهش کیفیت پساب شده و قابلیت تزریق به آبهای زیر زمینی را از دست بدهد که در این صورت بایستی تدابیری برای تصفیه پساب و بهبود کیفیت آن اندیشید . لغات کلیدی : بازچرخانی ،پساب قزل آلا، آب زیرزمینی، آذربایجان شرقی ، ایران