بررسی حد بهره برداری مجاز گونه های مهم مرتعی در مراتع نمونه پنج منطقه رویشی ایران (الموت، قزوین)

اطلاعات حد بهره برداری مجاز گونه های مهم و کلیدی مراتع برای محاسبه ظرفیت مراتع لازم و ضروری میصباشد. برای تعیین ظرفیت واقعی مراتع منطقه نیاز به داشتن مقدار دقیق این فاکتور از گونه های مرتعی است. با تعیین ظرفیت واقعی از خسارت به پوشش گیاهی، خاک و کاهش منابع آب در اراضی مرتعی جلوگیری نمود‭. Agropyron intermedium ‬، ‭Bromus tomentelus ‬، ‭Dactylis glomerata ‬، ‭Festuca ovina ‬، ‭Artemisia aucheri ‬و ‭Thymus kotschyanus ‬گونهصهای کلیدی و مهم مراتع سایت کوهستانی الموت قزوین میصباشند که در این پژوهش مورد مطالعه قرار گرفتهصاند. در این تحقیق ابتدا یک منطقه مناسب و معرف در مراتع کوهستانی الموت قزوین انتخاب شده و در سال اول حصارکشی و قرق گردیده است. از هر گونه ‮‭40‬ پایه انتخاب شده و برداشتصهای ،‮‭25‬ ،‮‭75 50‬ درصد و تیمار شاهد اعمال گردیده است (هر ‮‭10‬ پایه یک تیمار). برداشت به صورت ماهیانه توسط قیچی باغبانی و در فصل چرای منطقه صورت گرفته است. تاثیر بهره برداری با بررسی تغییرات ایجاد شده در خصوصیات فنولوژیکی، تولید علوفه ، شادابی، مرگ و میر و سایر خصوصیات گونهصهای گیاهی منتخب مطالعه شده است. نتایج نشان دادند که افزایش ‮‭75‬ درصد بهرهصبرداری موجب بروز اثرات منفی و زوال در تواناییصهای حیاتی کلیه گونهصها می گردد. حد مجاز برداشت ‮‭25‬ درصد برای 2 گونه بوته ای ‭Artemisia aucheri ‬و‭Thymus kotschyanus ‬و حد مجاز ‮‭50‬ درصد برای 4 گونه گندمی شامل ؛ ‭Agropyron intermedium ‬، ‭Bromus tomentelus ‬، ‭Dactylisglomerata ‬و ‭Festuca ovina ‬با با بروز کمترین اثرات منفی در خصوصیات گیاهی و توانایی حیاتی مناسب تشخیص داده شدند. واژه های کلیدی: حد بهرهصبرداری مجاز، ظرفیت مرتع، کیفیت علوفه، سایت کوهستانی الموت قزوین.