ارزیابی و مقایسه عملکرد ژرم پلاسم بین المللی نخود و انتخاب لاین های مناسب از نظر عملکرد دانه در شرایط دیم مناطق سردسیر

به منظور دستیابی به ارقام پرمحصول نخود، مقاوم به شرایط نامساعد و استرس های محیطی و دارای صفات زراعی مطلوب، این تحقیق با دوآزمایش خزانه بین المللی، تحت عناوین ‮‭2011‬‭-CIEN-S ‬در4 ایستگاه تحقیقاتی مراغه، ارومیه، زنجان و شیروان و ‮‭2011‬‭-CIEN-LA ‬دردو ایستگاه مراغه و کردستان، هر کدام با ‮‭44‬ لاین نخود تیپ کابلی به همراه 5 شاهد (4 شاهد ارسالی از ایکاردا و یک شاهد محلی جم) جمعا ‮‭49‬ لاین و رقم در طرح آماری آلفا لاتیس 7ا7 در2 تکرار در سال زراعی ‮‭1389-90‬ به اجرا درآمد. پس از برداشت محصول و توزین عملکرد دانه، نتایج تجزیه واریانس در مورد آزمایش ‮‭2011‬‭-CIEN-S ‬نشان داد که در ایستگاه های زنجان و شیروان، بین عملکرد تیمارها و شاهد، اختلاف آماری بسیار معنی داری( ‮‭01.0‬ ) وجود داشت. نتایج مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها نشان داد، در مراغه ژنوتیپ های شماره ،6 ،‮‭18‬ ،2 ،‮‭37 4‬ و ،‮‭23‬ در ارومیه ژنوتیپ های شماره ،‮‭19‬ ،‮‭17‬ ،‮‭9 2‬ و ،‮‭23‬ در ایستگاه زنجان، ژنوتیپ های شماره ،2 ،‮‭21‬ ،‮‭17‬ ،‮‭19‬ ،‮‭18 20‬ و 5 ودر ایستگاه شیروان، ژنوتیپ های شماره ،2 ،‮‭20‬ ،‮‭45‬ ،‮‭19 48‬ و3 نسبت به شاهد برتربودند. ژنوتیپ ‭FLIP ‬‮‭50-03‬‭C ‬، درتمام ایستگاه های فوق، نسبت به شاهد جم برتری داشت‭. FLIP ‬‮‭83-06‬‭C ‬در ایستگاه های ارومیه و زنجان، ‭FLIP ‬‮‭18-07‬‭C ‬در ایستگاه های مراغ ه و ارومی ه، ‭FLIP ‬‮‭98-06‬‭C ‬در ایستگاه های م راغه و زنج ان و ‭ FLIP ‬‮‭157-06‬‭C ‬در ایستگاه های شیروان و زنجان، نسبت به شاهد برتری نشان دادند. در آزمایش ‮‭2011‬‭-CIEN-LA‬نتایج مقایسه میانگین عملکرد دانه ژنوتیپ ها نشان داد که در ایستگاه مراغه، ژنوتیپ های شماره ،‮‭45‬ ،‮‭19‬ ،‮‭46 28‬ و ‮‭35‬ و درایستگاه سارال کردستان ژنوتیپ های شماره ،‮‭41‬ ،8 ،‮‭12 20‬ و 9 نسبت به شاهد جم، برتری نشان دادند. بیشترین عملکرد دانه در ایستگاه های مراغه و کردستان به ترتیب مربوط به ژنوتیپ های ‭FLIP ‬‮‭85-88‬‭C ‬و ‭FLIP ‬‮‭42-08‬‭C ‬با میانگین ‮‭1450‬ و ‮‭1137‬ کیلوگرم درهکتار بود. عملکرد شاهد جم نیز در ایستگاه های فوق به ترتیب ‮‭1150‬ و ‮‭409‬ کیلوگرم در هکتار بود. واژه های کلیدی : نخود، ‭Cicer arietinum ‬، ژنوتیپ، عملکرد دانه ، دیم