بررسی کارآیی مصرف آب لاین های امیدبخش گندم متحمل به خشکی برای شرایط کم آبیاری

با توجه به شرایط اقلیمی ایران و به دلیل کمبود آب، با ارزیابی تحمل به خشکی لاین های امید بخش می توان لاین های متحمل تر را معرفی نمود. هدف این آزمایش دست یابی به ارقام با میزان مصرف آب کمتر و کارآیی بالاتر بود. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات در سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی فارس واقع در زرقان در سال زراعی ‮‭1388-89‬ اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل سه سطح تیمار آبی: قطع آب درمرحله شروع ساقه رفتن، قطع آب درمرحله سنبله دهی و قطع آب درمرحله خمیری دانه و فاکتور فرعی شامل هفت لاین امیدبخش متحمل به خشکی گندم نان به نامهای: ، ‮‭82- 9‬‭-WS-‬‮‭8-85‬ ‭ WS-‬‮‭9-85‬ ‭ WS-‬‮‭10-85‬ ‭ WS-‬‮‭14-85‬، ‭ WS-‬‮‭15-85‬ ‭ WS-‬‮‭16-85‬ ‭ WS‬و چمران به عنوان شاهد بود. هر کرت آزمایشی شامل دو پشته با فواصل ‮‭60‬ سانتی متر که بر روی هر پشته دو ردیف گندم به فاصله ‮‭30‬ سانتی متر با طول کرت ‮‭10‬ متر با بذر کار آزمایشی کشت شد. پارامتر های متغیر مورد اندازه گیری عبارت بودند از: تاریخ خوشه دهی، تاریخ رسیدگی، ارتفاع نهایی بوته، وزن هزار دانه و عملکرد نهایی. جهت ارزیابی کارآیی مصرف آب شاخص های موثر در تحمل به خشکی شامل شاخص حساسیت به تنش، شاخص تحمل به خشکی، متوسط عملکرد و شاخص تحمل به تنش فرناندز محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل آماری داده ها جهت تعیین تحمل به خشکی ژنوتیپ ها از طریق آزمون دانکن انجام شد. بر اساس کلیه شاخص های مقاومت به خشکی بکار رفته در ارزیابی لاین های مورد مطالعه، رقم چمران و لاین ‮‭82-9‬‭-WS‬جز ارقام متحمل به خشکی شناخته شدند. به نظر می رسد همه شاخص های مقاومت به خشکی‭SSI‬، ‭MP‬، ‭STI ‬و ‭TOL ‬در تشخیص ارقامی که دارای تحمل و یا حساسیت زیادی نسبت به تنش خشکی هستند معتبر می باشند. واژه های کلیدی : گندم، لاین های امیدبخش متحمل به خشکی، شاخص تحمل به خشکی، عملکرد و اجزا ی عملکرد