بررسی سازگاری وپایداری عملکرد دانه لاین های نخود پاییزه در شرایط دیم

واکنش متفاوت ژنوتیپها به شرایط محیطی یا همان اثر متقابل ژنوتیپ - محیط یکی از مباحث مهم اصلاح نباتات بوده و تجزیه آماری آن، اصلاحگر را در جهت گزینش صحیح ژنوتیپ های مطلوب یاری می کند.این تحقیق بمنظور بررسی ومقایسه محصول ودستیابی به لاینها و ارقام پر محصول سازگار با شرایط مختلف آب وهوایی مناطق اجرا درسه استان کشور با حضور 13 لاین ودو شاهد به مدت سه سال زراعی به اجرا در آمد. زمین محل آزمایشها در پاییز آماده گردیده ( شخم و دیسک) وآزمایشات در نیمه اول آذرماه کشت شدند. در طول دوران رشد ونمو علاوه بر مراقبتهای معمول زراعی نظیر وجین علفهای هرز و مبارزه با آفات یادداشت برداریهای لازم صورت گرفته و نهایتادر زمان برداشت عملکرد دانه لاینها مورد مقایسه قرار گرفتند براساس نتایج حاصل لاین شماره 12 (SAR80J910K13-87) بیشترین میانگین عملکرد را در هر سه منطقه داشت. این ژنوتیپ ضمن داشتن بالاترین میانگین عملکرد و بهترین رتبه، دارای کمترین مقدار انحراف معیار در بین ژنوتیپ ها بوده و بنابراین دارای بالاترین سازگاری عمومی می باشد و لذا قابل توصیه در همه مناطق است. از بین دو شاهد آزمایش، رقم آزاد دارای وضعیت بهتری نسبت به رقم دیگر بود.نتایج حاصل از بررسی پایداری نشان داد، که ژنوتیپ پرمحصول شماره 12 با میانگین عملکرد(1699/04 کیلوگرم در هکتار) ، میانگین رتبه و انحراف معیار رتبه بندی 4/78 و 2/54 و با توجه به سایر خصوصیات زراعی و مورفولوژیکی به عنوان پایدارترین ژنوتیپ انتخاب شد.واژه های کلیدی: نخود، لاین، عملکرد، زمستانه، برق زدگی