بررسی کارایی حشره کش فلوپیرادیفوران (سیوانتو®200 SL) در مقایسه با حشره کش های رایج جهت کنترل زنجرک خرما Ommatissus lybicus Bergevin (1930) (Hem: Tropiduchidae)

زنجرک خرما یکی از آفات کلیدی نخلستان های ایران است. کنترل شیمیایی در مناطق طغیانی آفت، رایج ترین روش کنترل است. هدف از این تحقیق ارزیابی کارایی حشره کش سیوانتو (200 SL) به صورت محلولپاشی است. برای این منظور در سه استان کرمان، هرمزگان و فارس یک نخلستان آلوده به زنجرک خرما انتخاب شد. آزمایش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار بر روی درختان هم سن اجرا شد. زمان محلول پاشی علیه زنجرک خرما همزمان با ظهور پوره های سن دوم و سوم نسل زمستانه بود. تیمارهای آزمایشی عبارت بودند از: فلوپیرادیفوران (سیوانتو® 200 SL) 25/0، 5/0، 75/0، مالاتیون 57%EC 3 در هزار و دیازینون 60%EC 2 در هزار و شاهد بدون سمپاشی. به منظور تعیین کارایی تیمارها از روش شمارش پوره ها و قطرات عسلک استفاده شد. نمونه برداری ها یک روز قبل از سم پاشی و 1، 3، 7، 14 و 21 روز بعد از سم پاشی انجام شد. داده های به دست آمده تجزیه واریانس شده و با استفاده از آزمون توکی، میانگین کارایی تیمارها مقایسه و بهترین تیمار مشخص گردید. نتایج بر اساس شمارش پوره های زنجرک خرما در استان کرمان نشان می دهد که یک روز پس از سم پاشی دیازینون، ایمیداکلوپراید و فلوپیرادیفوران 5/0 در هزار به ترتیب با کارایی 5/80، 5/74 و 25/60 درصد در یک گروه قرار گرفتند. دو هفته پس از سم پاشی بیشترین کارایی به ایمیداکلوپراید، فلوپیرادیفوران 5/0 و 25/0 در هزار و دیازینون به ترتیب 5/87، 84، 79 و 7/69 درصد اختصاص یافت. سه هفته پس از سم پاشی بیشترین کارایی به فلوپیرادیفوران (5/ در هزار)، ایمیداکلوپراید، فلوپیرادیفوران (25/0 در هزار) به ترتیب 5/79، 5/73، 66 درصد اختصاص پیدا کرد. کمترین کارایی به تیمار مالاتیون اختصاص پیدا کرد. در استان فارس در روزهای هفتم و 21 پس از سم پاشی تمامی تیمارها به غیر از دیازینون از کارایی مشابهی برخوردار بوده و در یک گروه قرار گرفتند. دیازینون از کارایی کمتری در مقایسه با بقیه تیمارها برخوردار بود. در استان هرمزگان در روزهای اول، سوم، 14 و 21 پس از سم پاشی فلوپیرادیفوران (75/0 در هزار) و (5/0 در هزار) از بیشترین کارایی برخوردار می باشند. در حالی که در این روزها کمترین کارایی به مالاتیون اختصاص پیدا کرد. در روز هفتم پس از سم پاشی تیمار فلوپیرادیفوران 75/0 از بیشترین کارایی برخوردار بود و کمترین کارایی به فلوپیرادیفوران 25/0 درصد، مالاتیون و دیازینون اختصاص یافت. بر اساس شاخص قطرات عسلک در استان کرمان در روز اول، سوم و هفتم تمام تیمارها به غیر از مالاتیون از کارایی یکسانی برخوردار بوده و در یک گروه قرار گرفتند. در روز چهاردهم پس از سم پاشی ایمیداکلوپراید دارای بیشترین کارایی (75/71%) و مالاتیون (5/42%) کمترین کارایی را داشت. در استان فارس در روزهای اول و 14 پس از سم پاشی تمامی تیمارها به غیر از دیازینون از کارایی مشابهی برخوردار بوده و در یک گروه قرار گرفتند. دیازینون از کارایی کمتری در مقایسه با بقیه تیمارها برخوردار بود. در استان هرمزگان در تمام روزهای پس از سم پاشی فلوپیرادیفوران (75/0 در هزار) و (5/0 در هزار) از بیشترین کارایی برخوردار می باشند. در حالی که مالاتیون از کمترین کارایی در مقایسه با بقیه تیمارها برخوردار بود.کلمات کلیدی: زنجرک خرما، حشره کش، فلوپیرادیفوران، محلول پاشی