ارزیابی ژنوتیپ های بهاره کلزا در شرایط دیم منطقه گنبد

در این بررسی تعداد ‮‭20‬ ژنوتیپ شامل ارقام و هیبریدهای بهاره کلزا همراه با دو رقم شاهد ‭Hyola‬‮‭401‬ و ‭RGS‬‮‭003‬ در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال زراعی ‮‭1388-89‬ در شرایط دیم ایستگاه گنبد مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد ژنوتیپ های مختلف از لحاظ روز تا شروع گلدهی، طول دوره رویش، ارتفاع بوته،تعداد غلاف در بوته و عملکرد دانه در سطح 1درصد اختلاف آماری نشان داد و از لحاظ صفات طول دوره گلدهی، تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بین ژنوتیپ های مورد بررسی اختلافی مشاهده نگردید. بیشترین تعداد غلاف در بوته را ژنوتیپ ‭Egale‬‮‭25‬ داشت. این ژنوتیپ با اختلاف معنی داری از رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ غلاف بیشتری را در هر بوته داشت. از نظر عملکرد دانه بالاترین عملکرد مربوط به رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ (شاهد) با ‮‭2879‬ کیلوگرم در هکتار بود و پس از آن ‮‭04‬‭-Option‬‮‭500‬، ‭Kristina‬، ‭Egale‬‮‭25‬، ‭Balero‬‮‭23‬ ، ‭Chinees ‬و‭RGS‬‮‭3006‬ به ترتیپ با عملکرد های ،‮‭2830‬ ،‮‭2677‬ ،‮‭2507 2573‬ ، ‮‭2347‬ و ‮‭2290‬کیلوگرم در هکتار با رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ در یک کلاس بودند. رقم شاهد دیگر،یعنی‭RGS‬‮‭3006‬ با ‮‭1818‬ کیلوگرم در هکتار با اختلاف آماری نسبت به ارقام فوق عملکرد دانه کمتری تولید نمود. در بررسی همبستگی ساده بین صفات از بین صفات زراعی ارتفاع بوته همبستگی منفی و معنی داری با عملکرد داشته و در بین اجزا عملکرد تعداد غلاف در بوته همبستگی مثبت و معنی داری با عملکرد دانه داشت. در بین دو رقم شاهد رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ نسبت به رقم ‭RGS‬‮‭003‬ از نظر صفات مورد بررسی به ویژه عملکرد دانه در هکتار کاملا برتری داشت. در مقایسه با سایر ژنوتیپ های مورد بررسی رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ برتری داشت. این نشان دهنده پتانسیل و سازگاری بالای این هیبرید برای منطقه گنبد می باشد. البته تعدادی از ژنوتیپ ها از جمله ‭Option‬‮‭500‬، ‭Kristina‬، ‭Egale‬‮‭25‬، ‭Balero‬‮‭23‬ و‭RGS‬‮‭3006‬ از نظر عملکرد دانه و تعدادی از صفات مطلوب زراعی توانستند با رقم ‭Hyola‬‮‭401‬ رقابت کنند. البته این ارقام نسبت به رقم ‭RGS‬‮‭003‬ برتر بودند. بنابراین این ارقام نیز می توانند در برنامه های اصاحی مورد استفاده قرار بگیرند. واژه های کلیدی: کلزا- عملکرد- ژنوتیپ شرایط دیم گنبد