بررسی اثر میزان آبیاری و ترکیب خاک بر زندهمانی و رشد نهال های ارس ‭(Juniperus excelsa) ‬مطالعه موردی ارتفاعات جنوب مشهد

درخت ارس، با نام علمی ‭(Juniperus excelsa) ‬درختی یک پایه ندرتا دو پایه، از خانواده سروها ‭Cupressaceae‬، یکی از معدود سوزنی برگان بومی ایران و همین طور از معدود درختان ناحیه وسیع رویشی ایران و تورانی می باشد. درختان ارس علاوه بر نقش حفاظتی در برابر فرسایش خاک، تثبیت شن های روان و نقش آن در تغذیه آب های زیرزمینی، به علت زیبایی خاص شاخه و برگ های آن و رنگ های متنوع میوه های آن و سیمای موزون درخت در آرایش مناظر طبیعی و پارک ها نقش مهمی دارند. به منظور بررسی تاثیر میزان آبیاری، بهبود وضعیت بستر خاک در افزایش زنده مانی و سایر ویژگیهای رویشی گونه ارس به منظور انجام جنگلکاری در اطراف مشهد، آزمایشی در قالب طرح فاکتوریل و به صورت 9 ترکیب از تیمار آبیاری تابستانه (دیم، آبیاری ‮‭40‬ روزه و آبیاری ‮‭20‬روزه) و خاک بستر کاشت (1- خاک موجود در منطقه ؛ ‮‭2/3 - 2‬ خاک طبیعی و ‮‭1/3‬ خاک زراعی ؛ ‮‭1/3 -3‬ خاک طبیعی و ‮‭2/3‬ خاک زراعی) را شامل می شد، که هر کدام شامل 3 تکرار بوده و در هر تکرار تعداد‮‭30‬ عدد نهال و در کل ‮‭810‬ نهال کاشته شد و فاکتورهایی از قبیل: زنده مانی (نسبت نهال های زنده به نهال های خشک شده به درصد)، ارتفاع نهال ها، شادابی و وضعیت زنده مانی جوانه انتهایی (زنده، خشک شده) و بیوماس ریشه، بیوماس ساقه و نسبت بیوماس ریشه به ساقه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق آشکار ساخت که زنده مانی و رشد نهال های ارس در شرایطی که آبیاری صورت گرفته نسبت به شرایط دیم افزایش داشته است، اگرچه رشد نهال ها در آبیاری ‮‭40‬ روزه در مقایسه با آبیاری ‮‭20‬ روزه کمتر بوده است ولیکن زندهصمانی در آبیاری ‮‭20‬ روزه و ‮‭40‬ روزه تفاوت معنیصدار آماری نداشته است. همچنین، میزان رشد و استقرار نهال در شرایط اصلاح خاک تغییر قابل توجهی را نشان نداد. کلمات کلیدی: ارس، آبیاری، خاک بستر، مشهد، جنگلکاری، ‭Juniperus excelsa