پایش شکوفایی جلبکی در آب های ساحلی خلیج فارس و دریای عمان (محدوده آب های استان هرمزگان)

این تحقیق به منظور پایش شکوفایی جلبکی آب های ساحلی استان هرمزگان در سال ‮‭1391‬ به انجام رسید. هدف از اجرای این پروژه، بررسی تغییرات ماهانه پلانکتون های گیاهی،جانوری وعوامل محیطی آنها بوده که برای دستیابی به این هدف، در آبهای ساحلی بندرلنگه و بندر جاسک هر کدام 3 ایستگاه، و در مناطق ساحلی بندر عباس 8 ایستگاه تعیین و به صورت ماهانه نمونه برداری شد. در همه ایستگاهها،تغییرات عوامل فیزیکی وشیمیایی آب(از سطح تا عمق) با استفاده از دستگاه ‭CTD ‬مورد سنجش قرار گرفت.میانگین تغییرات عوامل محیطی مورد نظر در طول دوره بررسی به ترتیب، درجه حرارت بین ‮‭19/5 0/32‬ و‮‭35 /34 0/2‬ ‭(oC)‬، شوری بین ‮‭36/8 0/05‬ و‮‭39 0/03‬ ‭(psu)‬، اکسیژن محلول بین ‮‭4/75 0/14‬ و ‮‭6/8 0/2‬ ‭(pH ‬،‭(mg/l ‬بین ‮‭7/9 0/05‬ و ‮‭8/8 0/09‬ وکلروفیل ‭a ‬بین‮‭0/29 0/13‬ و ‮‭2/97 0/1‬ ‭(mg/m‬3) به دست آمد. در این بررسی تعداد 3 شاخه، 5 رده، ‮‭14‬ راسته، ‮‭24‬ خانواده و ‮‭42‬ جنس از پلانکتونهای گیاهی (شامل ‮‭26‬ جنس از گروه باسیلاریوفیسه، ‮‭14‬ جنس از گروه دینوفیسه و 2 جنس هم از گروه سیانوفیسه ها) و همچنین ‮‭14‬ گروه نیز از جمعیت پلانکتونهای جانوری مورد شناسایی قرار گرفت.نتایج حاصل از بررسی پلانکتون گیاهی آبهای ساحلی استان هرمزگان نشان داد که در همه ماهها (با صرفنظر از برخی موارد استثنایی که دینوفلاژلاها گروه غالب بوده اند) دیاتومه ها بالاترین درصد فراوانی و گروه غالب را تشکیل می دهند. در بهار، ‭Gymnodinium‬با (‮‭90‬ )، تابستان، ‭Chaetoceros ‬و ‭Oscillatoria ‬هرکدام با (‮‭40‬ )،در پاییز، ‭Leptocylindrus ‬و ‭Rhizosolenia ‬هرکدام با (‮‭71‬ و ‮‭26‬ )و در زمستان ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭33‬ ) جنس های غالب آبهای ساحلی بندر عباس بودند، همچنیین در آبهای ساحلی بندر لنگه و بندر جاسک نیز به ترتیب در بهار ‭Guinardia ‬با (‮‭30‬ ) و ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭39‬ )، در تابستان، ‭Nitzschia ‬با (‮‭69‬ ) و ‭Rhizosolenia ‬با ( ‮‭49‬ ) ، در پاییز، ‭Rhizosolenia‬با (‮‭57‬ )و ‭Gymnodinium‬با (‮‭30‬ )، ودر زمستان ‭Leptocylindrus ‬با (‮‭40‬ و ‮‭59‬ )جنس های غالب این مناطق را شامل گردیدند. نتایج بررسی آزمون همبستگی اسپیرمن بین پارامترهای فیزیکوشیمیایی با فراوانی پلانکتون های گیاهی نشان داد که مجموع فراوانی کل پلانکتون های گیاهی در همه مناطق نسبت به اکثریت قریب به اتفاق پارامترهای فیزیکوشیمیایی همبستگی مثبت ومعنی داری داشته است (‮‭0/05‬ ‭P<). ‬نتایج مربوط به تغییرات فصلی زیوپلانکتونها ودرصد فراوانی آنها نشان داد که در فصل بهار ‭Nauplius ‬با ( ‮‭49‬ ) و ‭Calanoida ‬با (‮‭21‬ ) و در تابستان ‭Nauplius ‬با (‮‭41‬ ) و ‭Tintinnida‬با ( ‮‭28‬ ) و در پاییز ‭Nauplius ‬با ( ‮‭49‬ ) و ‭Cyclopoida ‬با (‮‭20‬ ) و در زمستان ‭Tintinnida ‬با (‮‭31‬ ) و ‭Cyclopoida ‬با ( ‮‭26‬ ) بیشترین در صد فراوانی در آبهای ساحلی استان هرمزگان را به خود اختصاص داده اند، به عبارت دیگر، بیشترین در صد فراوانی متعلق به سخت پوستان می باشد. کلمات کلیدی: شکوفایی جلبکی- فیتوپلانکتون- زیوپلانکتون- استان هرمزگان-خلیج فارس و دریای عمان