تعیین ضرایب توزیع اعتبارات تملک دارایی های استان خراسان رضوی در برنامه های کشاورزی سازمان جهادکشاورزی

یکی از تنگناهای توسعه در کشورهای در حال توسعه، کمبود سرمایه است. از طرف دیگر معمولا جهت توزیع اعتبار بین بخشها و یا شهرستان های متفاوت دستورالعمل های مختلفی ارایه می شود که به علت وجود نظرات و سلایق مختلف، همواره مبنای بحث بین گروه های ذینفع بوده است. در این قبیل مسایل نیاز به الگویی جامع و بدون دخالت نظرات شخصی و یا اعمال فشار افراد و یا گروه های ذینفع می باشد. از طرف دیگر تخصیص بهینه بودجه در بخش کشاورزی به دلیل تامین امنیت غذایی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. در استان خراسان رضوی نیز که از پتانسیل های بالایی در حوزه کشاورزی برخوردار می باشد، نحوه تخصیص بودجه کشاورزی بین برنامه های مختلف و علی الخصوص شهرستان های استان، از اهمیت انکار ناپذیری در پیشرفت یا عدم پیشرفت این بخش دارد. هدف این مطالعه ارایه یک الگوی علمی، منطقی و در عین حال بدور از تصمیمات و نظرات شخصی یا سیاسی برای توزیع بهینه اعتبارات فصل کشاورزی سازمان جهادکشاورزی بین شهرستان های مختلف استان خراسان رضوی می باشد. برای این منظور سهم هر یک از هشت برنامه فصل کشاورزی سازمان جهادکشاورزی، از کل بودجه فصل کشاورزی این سازمان، با تلفیق سه شاخص تحلیل نظر خبرگان بخش کشاورزی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی ‭AHP‬، میانگین سهم هر یک از هشت برنامه از بودجه کشاورزی برنامه چهارم توسعه استان و میانگین سهم هر یک از برنامه ها از بودجه کشاورزی برنامه پنجم توسعه استان، تعیین شد. داده های مورد نیاز نیز از طریق پرسشنامه های توزیع شده بین خبرگان بخش کشاورزی استان خراسان رضوی در سال ‮‭1392‬ گردآوی شد. نتایج نشان داد که از بین 8 برنامه مورد نظر، برنامه های ساماندهی اراضی کشاورزی و افزایش تولید آبزیان پرورشی به ترتیب دارای بیشترین (‮‭0/408‬) و کمترین (‮‭0/041‬) سهم می باشند. واژگان کلیدی: برنامه های فصل کشاورزی، تحلیل سلسله مراتبی ‭AHP‬، میانگین سهم در برنامه های توسعه بخش کشاورزی.