مطالعه اثرات گیاهان دارویی مرزنگوش (Origanum vulgare L.) و صبر زرد (Aloe vera) بر سیستم ایمنی ماهی قزل آلای رنگین کمان پرورشی (Oncorhynchus mykiss)
صاحب اثر: سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
نوع محتوی: طرح پژوهشی
Language: Persian
استان موضوع گزارش: تهران
شهر موضوع گزارش: تهران
Document ID: R-1091837
Publish: 16 February 2019
دسته بندی علمی: علوم کشاورزی
View: 313
Pages: 148
Publish Year: 1393
نسخه کامل Research منتشر نشده است و در دسترس نیست.
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
Abstract:
در سال های اخیر با توجه به افزایش مصرف ماهی در جهان، ولی به دلیل عدم کنترل بسیاری از بیماری های شایع ناشی از عوامل بیماری زای مختلف، تولید جهانی ماهی در صنعت آبزی پروری در معرض تهدید جدی قرار دارد. پرورش ماهی قزل آلا از ارجح ترین ماهیان پرورشی در صنعت آبزی پروری ایران است. افزایش سرعت رشد و حفظ وضعیت سلامت این ماهی در جهت توسعه اقتصادی صنعت آبزی پروری پایدار اهمیت عمده ای دارد. بیماری های ماهی از جدی ترین تهدیدات اقتصادی در امور آبزی پروری است. اخیرا صنعت آبزی پروری تجاری ترجیح داده است که از هزینه های تولید ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها، مورد استفاده در پیشگیری و درمان بیماری ها و نیز از مصرف هورمون های رشد جهت بهبود و سرعت عملکرد رشد، بکاهد. با این وجود، به دلیل توسعه نژادهای مختلف مقاوم به آنتی بیوتیک ها، تجمع باقی مانده های دارویی در بدن ماهی و مشکلات محیطی در ارتباط با مصرف مواد شیمیایی منجر به بررسی راهکار های مناسب برای مدیریت بیماری شده است. لذا، رویکرد جدید ایمونوتراپی، immunotherapy (استفاده از مواد تقویت کننده سیستم ایمنی و بافت های لنفوییدی کارآمد) با هدف پیشگیری از شیوع بیماری ها، افزایش مقاومت، بهره وری تغذیه و عملکرد رشد ماهیان پرورشی به طور فعال در صنعت آبزی پروری پایدار مورد استفاده قرار گرفته است. در این راستا، تحقیقات گسترده ای برای آزمودن مواد جدیدی که منجر به توسعه پایدار شود انجام شده است. اثبات شده است که محرک های ایمنی خوراکی با منشا گیاهی موجب بهبود سیستم ایمنی ماهی در برابر عفونت با باکتری های مختلف خصوصا آیروموناس هیدروفیلا، که عمده ترین باکتری مسبب تلفات سنگین در گونه های مختلف ماهی و خسارت اقتصادی مزارع پرورش ماهی است، گردیده اند. هدف از تحقیق حاضر، ارزیابی اثرات عصاره آبی-الکلی دوگیاه دارویی مرزنگوش Origanum Vulgare L و صبر زرد Aloe vera بر سیستم ایمنی ماهی قزل آلا رنگین کمان پرورشی بود. در این تحقیق، عصاره آبی-الکلی به روش پرکولاسیون، percolation تهیه شده و سپس تغلیظ گردید و با دستگاه خلا، rotary به صورت عصاره خشک در آمد. این تحقیق در دو مرحله انجام شد. در مرحله اول از 1200 عدد بچه ماهی قزل آلا رنگین کمان (Oncorynchus mykiss) با میانگین وزن اولیه 13 گرم و در مرحله دوم از 2400 عدد بچه ماهی قزل آلا رنگین کمان با میانگین وزن اولیه 2 گرم استفاده شد. در هر مرحله، ماهی ها در 4 گروه شامل: 1) گروه تیمار با دارونما (شاهد منفی)، 2) گروه تیمار با پودر عصاره خشک گیاه مرزنگوش، 3) گروه تیمار با پودر عصاره خشک آلویه ورا و 4) گروه تیمار با لوامیزول (شاهد مثبت) و هر گروه شامل 3 تکرار و مجموعا در 12 حوضچه گرد بتنی با حجم آب 1000 لیتر و جریان آب 2/5 لیتر در ثانیه گروه بندی شدند. در مرحله اول، از 100 عدد بچه ماهی 13 گرمی و در مرحله دوم از 200 عدد بچه ماهی 2 گرمی در هر حوضچه استفاده شد. در طول مدت آزمایشات تعدادی از شاخص های فیزیکی و شیمیایی آب شامل دما، اکسیژن محلول وpH اندازه گیری شدند. در این تحقیق، از عصاره خشک گیاهان مرزنگوش و صبر زرد و نیز دارونما (%70 لاکتوز، %10 نشاسته و %20 تالک) هر یک به میزان 1 درصد و از لوامیزول به میزان 0/1 در صد در غذای ماهی استفاده شد. در هر مرحله از آزمایشات، هر گروه از ماهیان، یک بار در روز و در اولین نوبت غذایی برای مدت 10 هفته با غذ ای حاوی هر یک از مواد مذکور مورد تغذیه قرار گرفتند. در دیگر وعده ها، از غذای معمولی (بدون هیچگونه ماده افزودنی) تغذیه شدند. در طول مدت آزمایش از ماهیان، زیست سنجی وزن به صورت هفتگی و زیست سنجی طول هر 2 هفته یک بار انجام گردید. برای اندازه گیری وزن، زی توده کل ماهی در هر حوضچه بدست آمد و بر تعداد ماهیان همان حوضچه تقسیم شد. برای اندازه گیری طول ماهی نیز از هر حوضچه تعداد 15 بچه ماهی به صورت تصادفی صید و میانگین طول محاسبه گردید. در پایان هر دو هفته یک بار (هفته های ،2 ،4 ،8 6 و 10) پس از تغذیه با مواد مورد اشاره، از تعداد 15 ماهی در هر گروه خون گیری به عمل آمد. خون گیری از ماهی های مرحله اول (13 گرمی ها) به روش پونکسیون، punction یا سوراخ کردن ورید ساقه دمی به وسیله سرنگ تزریق و از ماهی های 2 گرمی به روش قطع ساقه دمی به وسیله اسکالپل scalple یا چاقوی جراحی انجام شد. جهت کاهش استرس از هر ماهی 1 میلی لیتر خون در عرض 1 دقیقه گرفته شد. در پایان هر دو هفته، 24 ساعت پس از تغذیه از 15 عدد ماهی در هر گروه (5 ماهی از هر تکرار) جهت تعیین شاخص های خون شناسی و سرولوژی خون گیری انجام شد. نیمی از خون هر 5 عدد ماهی در یک لوله های آزمایش (vacutainer) حاوی هپارین ریخته شد و به آهستگی تکان داده و در دمای 4 درجه سانتی گراد جهت انجام آزمایشات خون شناسی نگه داری شد و نیمی دیگر در لوله های عاری از ماده ضد انعقاد برای مدت 2 ساعت در دمای 4 درجه سانتی گراد قرار داده شد تا لخته تشکیل شود، سپس با دور 2000 در دقیقه برای مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شد. سرم حاصله به وسیله میکروپیپت با دقت جدا و در لوله های اپندروف جمع آوری و در دمای زیر 20 درجه سانتی گراد جهت انجام آزمایشات سرولوژی نگه داری شد. نمونه های خون جهت اندازه گیری شاخص های خونی شامل شمارش سلول های قرمز (RBC) و سفید خون (WBC)، شمارش سلول های افتراقی (مونوسیت، لنفوسیت و نوتروفیل)، میزان هموگلوبین خون و شاخص های گویچه قرمز خون به ترتیب شامل حجم متوسط گلبول قرمز (mean corpuscular volume، MCV)، غلظت متوسط هموگلوبین در حجم معینی از گلبول قرمز (mean corpuscular haemoglobin concentration، MCHC)، و هموگلوبین متوسط گلبول قرمز (mean corpuscular haemoglobin، MCH)، درصد هماتوکریت، و اندازه گیری شاخص های بیوشیمیایی خون شامل میزان پروتیین تام، آلبومین و گلوبولین و نیز اندازه گیری شاخص های ایمونولوژیک شامل فعالیت لیزوزی