بررسی سازگاری و پایداری عملکرد ارقام و لاین های پیشرفته نخود کابلی در کشت انتظاری در شرایط دیم

به منظور دستیابی به ارقام متحمل به سرما، پر محصول و سازگار به شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر دیم کشور این پروژه با استفاده از ‮‭29‬ لاین انتخابی از آزمایشات سازگاری مقدماتی سال های گذشته و دو رقم شاهد در قالب دو آزمایش (سازگای 1 و2) در طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در شش منطقه سردسیر کشور شامل آذربایجانغربی، مراغه، اردبیل، کردستان، زنجان و همدان به مدت دو سال (‮‭1389-91‬) اجرا گردید. در سال دوم این بررسی به دلیل عدم وصول به موقع بذر و به دنبال آن بارندگی های ممتد و شروع سرما و یخبندان منطقه، امکان کاشت یکی از آزمایشات (سازگاری1) فراهم نشد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو آزمایش برای تحمل سرما و سایر صفات زراعی تنوع ژنتیکی وجود داشت. در سال اول در آزمایش های اول و دوم به ترتیب لاین (‮‭98008‬ ‭ILC‬‮‭4291‬‭* FLIP‬‮‭129-98‬‭C) * S ‬و لاین ‭FLIP ‬‮‭26-99‬‭C ‬بیشترین عملکرد دانه را تولید کردند. نتایج تجزیه واریانس سال دوم نشان داد که تفاوت بین ژنوتیپ های تحت بررسی در سطح احتمال %5 معنی دار بود و لاین ‭FLIP ‬‮‭39-00‬‭C ‬بیشترین عملکرد دانه (‮‭1573‬ کیلوگرم در هکتار) را به دست داد. در این تحقیق با توجه به بالا بودن میانگین دما در اوایل فصل رشد و سپس سرد شدن هوا تا ‮‭18‬- درجه سانتیگراد، سرمازدگی لاین های حساس کاملا مشهود بود. واژه های کلیدی: نخود، زراعت دیم، تیپ کابلی، عملکرد دانه.