بررسی امکان تثبیت بیولوژیکی اراضی حساس به فرسایش و تاثیر عملیات حفاظتی توام با پوشش گیاهی بر روند فرسایش و رسوب در آبخیز خواجه

با توجه به اینکه ‮‭85‬ درصد مساحت ایران مناطق بیوکلیماتیک نیمه خشک و فراخشک تشکیل میدهد و یکی از خصوصیات بارز این مناطق، وجود عوامل بازدارنده رشد گیاهان مرتعی از قبیل شوری و کمبود آب می باشد.بنابر این جهت رفع این معضل گیاهان مرتعی مقاوم به خشکی، شوری و قلیاییت شناسایی گردید و در این اراضی کشت گردید. این طرح در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با پنج تیمار و با سه تکرا در دو جهت شمالی و جنوبی در اراضی با شیب ‮‭8-15‬ درصد در کرتهای به ابعاد ‮‭20‬ا2 مترمربع در ایستگاه تحقیقاتی خواجه اجرا گردید. پس از استقرار کامل پوشش گیاهی اقدام به آماربرداری رواناب و رسوب گردید. با استقرار و افزایش درصد پوشش گیاهی از سال ‮‭1378‬ تا ‮‭1381‬ از میزان رسوب با وجود افزایش رواناب کاهش یافته است. آنالیز آماری نشان می دهد که پس از چهار سال اجرای طرح رواناب ورسوب حاصل از تیمار ‭Atriplex canesence + Salsola dendroides ‬توام با پیتینگ درشیب شمالی با احتمال ‮‭99‬و‮‭95‬ درصد معنی دارشده است . به طوری که مقدار رواناب ورسوب تیمار فوق الذکربه ترتیب برابر با ‮‭3090‬ لیتر در هکتار بوده و ‮‭34/7‬ کیلو گرم در هکتاربوده که درمقایسه با تیمار شاهد به ترتیب با ‮‭8128‬ لیتر در هکتار بوده و ‮‭512/9‬ کیلو گرم در هکتار، ‮‭2/63‬ و ‮‭14/8‬ برابر کاهش داشته است. آنالیز آماری نشان می دهد که پس از چهار سال اجرای طرح رواناب حاصل از تیمار ‭Atriplex canesence + Salsola dendroides ‬توام با پیتینگ درشیب جنوبی با احتمال ‮‭95‬ درصد معنی دار بوده است . میانگین مقدار رواناب تیمار فوق الذکر برابر با ‮‭4073/8‬ لیتر در هکتار بوده که نسبت به تیمار شاهد ‮‭11481/5‬ لیتر درهکتار، ‮‭2/81‬ برابر کاهش داشته است . واژه کلیدی: تثبیت بیولوژیک ،رواناب ،رسوب ،ایستگاه خواجه