تأثیر رشتة زبان انگلیسی بر هویت فرهنگی: بررسی مقایسه‌ای هوش فرهنگی و انزوای ارزشی

یکی از پیامدهای اجتماعی جهانی‌شدن، اهمیت زبان انگلیسی به عنوان زبان بین‌المللی است. بر پایة نظریة نسبیت زبانی، با یادگیری زبان انگلیسی بخش عظیمی از فرهنگ انگلیسی-آمریکایی در سطح دنیا اشاعه می‌یابد که این خود ابعاد مثبتی همچون افزایش بیداری و هوش فرهنگی و تبعات منفی نظیر ازخودبیگانگی زبان‌آموزان دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی-پیمایشی است و هدف از آن بررسی نقش رشتة زبان انگلیسی در تعیین هویت فرهنگی دانشجویان است. پانصدوهفده دانشجو در دو زیرگروه زبان‌های خارجی و سایر رشته‌ها به ابزارهای سنجش هوش فرهنگی و بیگانگی ارزشی پاسخ گفتند. تجزیة داده‌ها با استفاده از تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که عملکرد دانشجویان زبان از میان مؤلفه‌های هوش فرهنگی در دو مؤلفة فراشناختی و انگیزشی، و از میان شاخصه‌های انزوای ارزشی در غربگرایی و گرایش ادبی-هنری متفاوت از دیگر گروه بود. یافته‌ها مؤید نظریه‌های امپریالیسم زبانی، هویت فرهنگی انطباقی و هوش فرهنگی اکتسابی و در تضاد با فرضیة بی‌طرفی سیاسی علم آموزش زبان است. همچنین، با استناد به نتایج، پیشنهادهایی به برنامه‌ریزان، طراحان مطالب درسی و استادان رشتة زبان شده است.        

Keywords:

امپریالیسم زبانی , انزوای ارزشی , نظریة انگلیسی‌های جهانی , نظریة نسبیت زبانی , هوش فرهنگی , هویت فرهنگی انطباقی