واکاوی اصطلاح "تنمیق" در نسخه‌شناسی و تصحیح متون کهن بر اساس انجامۀ هفده دستنویس‌ از قرن هشتم و نهم هجری

Publish Year: 1396
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: English
View: 295

This Paper With 14 Page And PDF Format Ready To Download

  • Certificate
  • من نویسنده این مقاله هستم

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این Paper:

شناسه ملی سند علمی:

JR_CLASS-8-1_004

تاریخ نمایه سازی: 15 آذر 1399

Abstract:

یکی از  عناصر مهم در تصحیح متون کهن، شناخت و فهم دقیق پاره‌ای از اصطلاحات نسخه‌شناسی است که می‌تواند مصحح را در سنجش اعتبار دستنویس‌های مورد استفادۀ خود یاری رساند. ما در این نوشتار می‌کوشیم یکی از اصطلاحاتی را که کاتبان در انجامۀ دستنویس‌های فارسی و عربی، برای بیان کیفیت کتابت به کار می‌برده‌اند، واکاوی کنیم. بدین منظور، نخست واژۀ "تنمیق" را از لحاظ تاریخی و کاربردی بررسی کرده‌ایم و در ادامه کارکردهای معنایی آن در متون گوناگون عربی و فارسی تا پایان قرن نهم هجری تبیین شده است. سپس با در نظر گرفتن هفده دستنویس مربوط به قرن‌های هشتم و نهم هجری، کاربرد خاص این اصطلاح در این قرن‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش نشان می‌دهد که کاتبان دست کم در دو مورد خاص، اصطلاح تنمیق را در انجامۀ دستنویس به کار می‌برده‌اند: نخست برای نشان دادن ویژگی‌های زیبایی‌شناسیک و دوم برای اثبات مقابله و تصحیح دستنویس خود با اصل منقول‌عنه و یا دیگر دستنویس‌های موجود از متن. از همین رو، مصححان باید در تصحیح متون به انجامۀ دستنویس‌هایی که اصطلاح تنمیق در آن‌ها آمده، توجه بیشتری نشان دهند، زیرا این دستنویس‌ها از حیث صحت و سلامت، دست کم مورد تایید خود کاتب بوده است.

Authors

مجتبی مجرد

استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بجنورد

مراجع و منابع این Paper:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :
  • ابن منظور، جمال الدین محمد بن مکرم(1414 ق.). لسان العرب. ...
  • ابن ندیم، محمد بن اسحاق(1346 ش.). الفهرست. ترجمۀ محمدرضا تجدّد. ...
  • ابوطالب مکی، محمد بن علی(1417 ق.). قوت القلوب فی معاملة ...
  • جوهری، اسماعیل بن حماد(1410 ق.). الصحاح: تاج اللغة و صحاح ...
  • حقی بروسوی، اسماعیل(بی‌تا). تفسیر روح البیان. بیروت: دارالفکر. ...
  • حمیری، نشوان بن سعید(1420 ق.). شمس العلوم و دواء کلام ...
  • خطیب بغدادی، احمد بن علی(1417 ق.). تاریخ بغداد أو مدینة ...
  • سمرقندی، کمال الدین عبدالرزاق(1383 ش.). مطلع‌السعدین و مجمع البحرین. به ...
  • سیوطی، عبدالرحمن بن ابوبکر(1418 ق.). حسن المحاضرة فی أخبار مصر ...
  • شریف رضی، ابوالحسن محمد بن حسین(1407 ق.). تلخیص البیان عن ...
  • صاحب بن عباد، اسماعیل(1414 ق.). المحیط فی اللغة. بتحقیق الشیخ ...
  • طوسی، محمد بن حسن(بی‌تا). التبیان فی تفسیر القرآن. تحقیق احمد ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد(1410 ق.). کتاب العین. تحقیق الدکتور مهدی ...
  • مجرد، مجتبی و یاحقی، محمدجعفر(1393). «واکاوی اصطلاح تعلیق درنسخه‌شناسی: بر ...
  • نوایی، عبدالحسین(1383 ش.). اسناد و مکاتبات تاریخی از تیمور تا ...
  • وحید قزوینی، میرزا محمدطاهر(1383 ش.). تاریخ جهان‌آرای عباسی. مقدمه، تصحیح ...
  • همدانی، رفیع الدین اسحاق(1360). ترجمه و انشای سیرت رسوال الله. ...
  • نمایش کامل مراجع