بررسی توانایی بیماران زبان پریش در پردازش ابهام واژگانی

بروکا و ورنیکه به مثابه دو مورد از مهم ترین انواع زبان پریشی قلمداد می شوند که در آنها توانایی های تولیدی و ادراکی افراد دستخوش تغییر می گردد. اگرچه کنکاش در دانش واژگانی-معنایی، به مثابه مهم ترین عامل تأثر گذار در درک زبانی، در بسیاری از پژوهش ها مورد مطالعه قرار گرفته است، با این وجود هنوز اختلاف نظرهای زیادی درباب ماهیت نقصان واژگانی وجود دارد مقاله حاضر تلاشی در جهت پاسخگویی به مسأله مورد نظر در بافت زبان فارسی می باشد. برای این منظور، 6 بیمار زبان پریش بروکا، 6 بیمار زبان پریش ورنیکه و 12 فرد سالم که از نظر متغیرهای سن و تحصیلات، با گروه بیمار همتا شده بودند، انتخاب گردیدند. با اجرای آزمون تصمیم واژگانی، از هر بیمار خواسته شد تا نسبت به این موضوع که آیا سومین واژه از گروه سه گانه واژگانی، واژه است یا نه، اظهار نظر کند. نخستین و آخرین واژه از سه گانه ارائه شده به لحاظ مفهومی یا مرتبط با واژه میانی بودند و یا هیچ ارتباط معنایی با واژه میانی نداشتند. نتایج نشانگر شباهت عملکرد افراد سالم با بیماران ورنیکه داشت. به دیگر سخن، بافت مناسبی که از سوی واژه نخست مهیا می شد، فعال سازی واژه سوم رو تسهیل کرد. بنابراین، این بیماران دستیابی گزینشی نسبت به معانی مختلف واژگان مبهم از خود بروز دادند- فرایندی که در مورد گروه افراد سالم هم مشاهده شد. در نقطه مقابل، روند تسهیل گری معنایی در مورد بیماران زبان پریش بروکا مشاهده نشد. نتایج این پژوهش، بر نتایج یافته های پژوهش های پیشین مبنی بر مصون ماندن بازنمایی معنایی در بیماران زبان پریش ورنیکه مهر تأیید می گذارد.

Keywords:

ورنیکه , بروکا , ابهام واژگانی