بررسی تأثیر نورد سرد و عملیات حرارتی بر رفتار تبلورمجدد و خواص مکانیکی آلیاژ نوین تیتانیوم شبه پایدار بتا Ti-3Al-8Mo-7V-3Cr

آلیاژ تیتانیوم شبه پایدار بتا Ti-3Al-8Mo-7V-3Cr با قابلیت کارپذیری بالا بر اساس روش نیمه تجربی d-electron بر پایه آلیاژ Ti-5Al-5Mo-5V-3Cr طراحی و توسعه داده شده است. جهت حصول خواص مکانیکی مناسب و افزایش انعطاف پذیری در آلیاژهای تیتانیوم، همگن سازی و ریزدانه کردن ساختار با انجام کار سرد و عملیات حرارتی تبلورمجدد می تواند صورت گیرد. لذا هدف از پژوهش حاضر اصلاح ساختار آلیاژ Ti-3873 با تغییر پارامترهای کارسرد و عملیات حرارتی تبلورمجدد جهت بهبود خواص مکانیکی آن است. به این منظور، سه تسمه از این آلیاژ به میزان 55، 70 و 85 درصد نورد شده و نمونه هایی از آن ها در محدوده دمایی 840-780°C به مدت زمان های 15-5 دقیقه تحت عملیات حرارتی تبلورمجدد قرار گرفته اند. سپس تحولات ساختاری و خواص کششی آلیاژ در شرایط مختلف عملیات ترمومکانیکی بررسی شده است. نتایج بررسی ها نشان داد که انجام 07 درصد نورد سرد منجر به ساختار ریز بدون باندهای بررشی گردیده است و با افزایش درصد نورد، باندهای برشیبیشتر و ساختار تبلورمجدد یافته ریزتر می شود. در ریزساختار نمونه ی 70 درصد نورد شده، پس از عملیات حرارتی در دمای 820°C تبلورمجدد کامل و در دماهای بالاتر رشد دانه مشاهده شده است. زمان تکمیل تبلورمجدد در دمای مذکور، 15 دقیقه تعیین شد. خواص مکانیکی تسمه 70 درصد نورد شده و عملیات تبلورمجدد یافته در دمای 820°C به مدت 15 دقیقه کمترین سختی و استحکام را داشته است.

Keywords:

آلیاژ تیتانیوم شبه پایدار بتا , استحکام بالا , Ti-3Al-8Mo-7V-3Cr , نورد سرد , تبلورمجدد