مکان‌یابی مراکز شبکه خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی با استفاده از مدل مکان‌یابی پوشش بیشینه

نتایج تحقیقات مختلف در بخش خدمات نشان داده است که تأمین مطلوب خدمات عامل مهمی در افزایش بهره‌وری زنجیره تأمین کشاورزی است. در این پژوهش بخشی از الزامات استقرار شبکه خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی در بخش کشاورزی که مربوط به مکان این مراکز است مورد بررسی قرارگرفته است. مکان‌یابی این مراکز از طریق تعیین حیطه عمل و استقرار مناسب شرکت‌های خدمات مشاوره‌ای، فنی و مهندسی کشاورزی بر اساس ظرفیت‌های منطقه‌ای و با در نظر گرفتن فاصله انواع مشتریان این‌گونه مراکز انجام‌شده است. در این مطالعه از مدل مکان‌یابی پوشش بیشینه استفاده‌شده است که توسط نرم‌افزار CPLEX و الگوریتم شاخه و حد حل‌شده است. در این پژوهش به‌منظور نشان دادن قابلیت‌های عملی روش‌ها و مدل‌های توسعه داده‌شده، یک مطالعه موردی دریکی از شهرستان‌های استان همدان انجام‌شده است. به‌منظور یافتن شعاع پوشش کامل در هریک از دهستان‌های موردمطالعه، شعاع‌های پوشش مختلف آزمون شد. بدین منظور از شعاع پنج تا 160 کیلومتر مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که در برخی شعاع‌های پوشش، نه‌تنها مکان بهینه تغییر نمی‌کند، بلکه تعداد نقاط پوشش داده‌شده نیز ثابت است. هم‌چنین نتایج مدل حاکی از آن است که شعاع پوشش به‌منظور پوشش کامل مزارع متقاضی دریافت خدمات کشاورزی در هر دهستان متفاوت است به‌طوری‌که بیش‌ترین میزان 20 کیلومتر در دهستان درجزین علیا و کم‌ترین میزان 10 کیلومتر در دهستان سردرود سفلی است. در هر شعاع پوشش، مکانی که با استفاده از مدل پوشش بیشینه انتخاب شده قادر است بیش‌ترین تعداد نقاط تقاضا را تحت پوشش قرار دهد، زیرا در تابع هدف این مدل، بیشینه‌سازی بر اساس تعداد مشتریان انجام شده است.

Keywords:

خدمات , پوشش , فاصله , دهستان , تقاضا