بررسی وجوه روایتی در رمان «اعتراف غلامان» (علمی-پژوهشی)

«اعترافات غلامان»، نوشتۀ حمیدرضا شاه آبادی، رمانی است دربارة زندگی امام رضا (ع) که در نهمین دورة کتاب سال شهید غنی پور، به عنوان بهترین زندگینامۀ داستانی نوشته شده برای نوجوانان انتخاب شده است. پژوهش حاضر به بررسی وجوه روایتی در این اثر بر اساس نظریۀ «تزوتان تودوروف» می پردازد. منظور از وجوه روایتی در این نظریه، جنبه های مختلف حاکم بر روابط میان شخصیّت های داستان است و ازآنجا که شخصیّت یکی از عناصر اساسی هر داستان است، درک ارتباط متقابل شخصیّت های داستان در شناخت سازوکار داستان و چگونگی شکل گیری آن ضروری به نظر می رسد. این پژوهش می کوشد که با بهره گیری از مفهوم وجوه روایتی در نظریۀ تودوروف، چگونگی ارتباط میان شخصیت های داستانی در رمان «اعترافات غلامان» را توضیح دهد. یافته های این پژوهش، حاکی از آن است که اساس شکل گیری این داستان، مبتنی بر کارکرد وجه تمنایی است و این بدان معناست که تکیۀ نویسنده در روایت داستان، بر شخصیت های داستانی است و نه بر رخدادها. به نظر می رسد که این شکل روایت و تأکید بر نقش شخصیت ها در داستان، با توجه به گروه سنی خاص مخاطبان، با نوع داستان (زندگینامۀ داستانی) و با هدف نویسنده از نگارش داستان همخوانی دارد.

Keywords:

روایت شناسی , نظریۀ تودوروف , وجوه روایتی , رمان اعترافات غلامان